Edgar Allan Poe | William Wilson

Edgar Allan Poe (1809 – 1849) là một trong những nhà văn, nhà thơ, và nhà phê bình văn học nổi tiếng nhất nước Mỹ. Ông được coi là bậc thầy của thể loại truyện ngắn và là người tiên phong trong văn học trinh thám và kinh dị. Cuộc đời đầy bi kịch và sự cô độc của ông đã ảnh hưởng sâu sắc đến các tác phẩm văn học mà ông sáng tạo ra. Poe nổi tiếng với khả năng khắc họa sự u ám, bí ẩn và cảm giác bất an thông qua ngôn ngữ sắc sảo và lối kể chuyện tinh tế.

Đọc sách Sự sụp đổ của dòng họ Usher tại đây.

Đọc sách Tuyển tập truyện kinh dị Edgar Allan Poe tại đây.

Đọc sách Vụ án mạng đường Morgue tại đây.

Tạm thời, hãy gọi tôi là William Wilson. Trang giấy trắng đang nằm trước mặt tôi không cần phải bị vấy bẩn bởi tên thật của tôi. Cái tên đó đã quá nhiều lần trở thành đối tượng của sự khinh miệt, của nỗi kinh hoàng, và của sự căm ghét của giống loài tôi. Chẳng phải những cơn gió phẫn nộ đã đưa cái tên đầy ô danh của tôi đi khắp nơi trên địa cầu sao? Ôi, kẻ bị xua đuổi trong số những kẻ bị xua đuổi, kẻ bị ruồng bỏ nhất! Chẳng phải ngươi đã chết vĩnh viễn đối với trái đất sao? Đối với những vinh quang, những đoá hoa, và những khát vọng vàng son của nó? Và phải chăng một đám mây, dày đặc, u tối và vô hạn, đang treo lơ lửng vĩnh viễn giữa hy vọng của ngươi và thiên đường?

Ngay cả khi tôi có thể, tôi cũng không muốn, ở đây hoặc hôm nay, ghi lại những năm tháng cuối đời tôi đầy đau khổ không thể tả và tội lỗi không thể tha thứ. Giai đoạn này – những năm tháng sau cùng này – đã bất ngờ vươn lên trong sự đồi bại, mà chỉ có nguồn gốc của nó là mục đích hiện tại của tôi. Con người thường dần dần trở nên thấp hèn. Nhưng với tôi, trong một khoảnh khắc, mọi đức hạnh rơi rụng như một chiếc áo choàng. Tôi phủ kín sự trần truồng của mình trong tội lỗi gấp ba lần. Từ sự xấu xa tương đối nhỏ nhặt, tôi bước vào, với những bước chân khổng lồ, những tội ác còn hơn cả những điều tàn bạo của Elah-Gabalus. Điều gì – sự kiện nào đã dẫn đến sự ác độc này, hãy kiên nhẫn khi tôi kể lại. Thần chết đang đến gần; và cái bóng mà hắn mang đến đã phủ lên tâm hồn tôi một sự dịu dàng. Tôi khao khát, trong khi bước qua thung lũng mờ mịt này, nhận được sự đồng cảm – suýt nữa tôi đã nói là lòng thương hại – của những người đồng loại. Tôi muốn họ tin rằng, ở một mức độ nào đó, tôi đã là nô lệ của những hoàn cảnh ngoài tầm kiểm soát của con người. Tôi muốn họ tìm thấy trong những chi tiết mà tôi sắp kể, một ốc đảo nhỏ của định mệnh giữa sa mạc lỗi lầm. Tôi muốn họ thừa nhận – điều mà họ không thể không thừa nhận – rằng, dù đã từng có cám dỗ lớn đến đâu, con người chưa bao giờ bị cám dỗ như vậy – chắc chắn chưa bao giờ gục ngã như vậy. Và đó là lý do mà chưa ai từng chịu đựng như tôi đã chịu đựng. Chẳng phải tôi đã sống trong một giấc mơ sao? Và phải chăng tôi đang chết dần như một nạn nhân của sự kinh hoàng và bí ẩn của những ảo ảnh kỳ lạ nhất dưới bầu trời này?

Tôi là hậu duệ của một dòng tộc có tính cách mơ mộng và dễ bị kích động, điều này đã khiến họ trở nên đặc biệt nổi bật ở mọi thời điểm; và ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã chứng tỏ mình hoàn toàn thừa hưởng đặc điểm gia đình này. Khi tôi lớn lên, nó càng phát triển mạnh mẽ hơn; và vì nhiều lý do, điều này trở thành nguồn gốc của sự lo lắng nghiêm trọng đối với gia đình tôi và gây tổn hại thực sự cho bản thân tôi. Tôi trở nên bướng bỉnh, mê đắm những ý thích kỳ quái nhất, và trở thành con mồi cho những cơn đam mê không thể kiểm soát. Cha mẹ tôi, yếu đuối và mang những khiếm khuyết tương tự, chỉ có thể làm rất ít để ngăn chặn những bản năng xấu xa trong tôi. Những nỗ lực yếu ớt và sai lầm của họ đã dẫn đến thất bại hoàn toàn, và dĩ nhiên, chiến thắng hoàn toàn về phía tôi. Từ đó, giọng nói của tôi trở thành luật lệ trong gia đình; và khi tôi còn rất nhỏ, khi hầu hết những đứa trẻ vẫn chưa rời xa sự chăm sóc của cha mẹ, tôi đã được tự do hành động theo ý muốn, và trở thành chủ nhân thực sự của bản thân mình.

Những ký ức đầu tiên của tôi về thời gian học nội trú gắn liền với một ngôi nhà lớn, cũ kỹ, xây theo kiểu nhà tranh, nằm trong một ngôi làng sương mù ở Anh, nơi có nhiều cây cổ thụ khổng lồ và xù xì, và nơi tất cả các ngôi nhà đều rất cổ kính. Thực sự, đó là một nơi mộng mơ và an lành về tinh thần, một thị trấn cổ kính và đáng kính. Trong trí tưởng tượng của tôi lúc này, tôi cảm nhận được sự mát lạnh dễ chịu của những con đường rợp bóng cây, hít thở mùi hương của hàng ngàn bụi cây, và một lần nữa rùng mình với cảm giác vui sướng không thể định nghĩa, khi nghe tiếng chuông nhà thờ vang lên trầm đục, mỗi giờ, vang lên đột ngột và vang vọng trong bầu không khí tối tăm, nơi mà tháp chuông Gothic cũ kỹ nằm chìm vào giấc ngủ.

Có lẽ niềm vui lớn nhất mà tôi có thể trải nghiệm vào lúc này là nghĩ về những ký ức nhỏ nhặt của ngôi trường và mọi thứ liên quan. Chìm đắm trong đau khổ – ôi, nỗi đau khổ này, thật quá thật – tôi mong được tha thứ vì đã tìm kiếm sự an ủi, dù chỉ là nhỏ bé và tạm thời, trong những chi tiết lang thang, lạc lối. Hơn nữa, những điều này, dù tầm thường và thậm chí nực cười, lại có ý nghĩa đặc biệt với tôi, vì chúng gắn liền với một thời kỳ và một địa điểm mà tôi nhận ra những dấu hiệu đầu tiên của số phận, thứ sau này đã bao phủ hoàn toàn đời tôi. Hãy để tôi nhớ lại.

Ngôi nhà, như tôi đã nói, cũ kỹ, không đồng đều, và được xây theo kiểu nhà tranh. Khuôn viên rất rộng lớn, và một bức tường gạch cao và kiên cố bao quanh toàn bộ khu vực, phía trên là một lớp vữa và những mảnh kính vỡ. Bức tường này giống như một bức tường nhà tù, tạo nên ranh giới cho thế giới của chúng tôi. Chúng tôi chỉ được ra ngoài ba lần mỗi tuần – một lần vào chiều thứ Bảy, khi có hai thầy giám thị đi kèm, chúng tôi được phép đi dạo ngắn qua một số cánh đồng gần đó – và hai lần vào Chủ nhật, khi chúng tôi được dẫn đi cùng một cách trang trọng đến lễ nhà thờ buổi sáng và buổi tối trong ngôi nhà thờ duy nhất của làng. Hiệu trưởng của trường chúng tôi cũng là mục sư của nhà thờ này. Tôi luôn ngỡ ngàng và bối rối khi nhìn ông ấy từ chỗ ngồi xa xôi của chúng tôi trên gác lửng, khi ông ấy chậm rãi bước lên bục giảng với dáng vẻ trang nghiêm. Người đàn ông đáng kính này, với khuôn mặt hiền hậu, với bộ áo choàng sáng bóng và bay bổng theo đúng chuẩn mực tôn giáo, với mái tóc giả được chải chuốt kỹ lưỡng, cứng nhắc và to lớn – liệu có phải đây là người mà mới đây thôi, với khuôn mặt cau có và trang phục đầy mùi thuốc lá, cầm thước kẻ trong tay, đã áp dụng những luật lệ khắc nghiệt của trường học? Ôi, nghịch lý khổng lồ, quá sức để giải mã!

Ở một góc của bức tường nặng nề đó là một cánh cổng còn nặng nề hơn. Nó được đinh tán và cài chặt bằng những chiếc đinh tán sắt, và phía trên được trang bị những chiếc gai sắt nhọn hoắt. Cảm giác sợ hãi sâu sắc mà nó truyền tải! Nó chỉ được mở ra ba lần mỗi tuần, vào những lần chúng tôi được ra ngoài đã kể trên; và trong mỗi tiếng kẽo kẹt của những bản lề khổng lồ đó, chúng tôi tìm thấy cả một thế giới đầy bí ẩn, một kho tàng để suy ngẫm trịnh trọng, hoặc thậm chí suy tư sâu sắc hơn.

Khuôn viên rộng lớn này có hình dạng không đều, với nhiều hốc sâu và rộng. Trong số đó, ba hoặc bốn khu vực lớn nhất được dùng làm sân chơi. Sân bằng phẳng, trải lớp sỏi mịn và cứng. Tôi nhớ rõ rằng nơi đây không có cây cối, không có ghế ngồi hay bất cứ thứ gì tương tự. Tất nhiên, nó nằm phía sau ngôi nhà. Phía trước là một khu vườn nhỏ, trồng những bụi cây và những loại cây cảnh khác, nhưng chúng tôi chỉ hiếm khi đi qua khu vực thiêng liêng này, như lần đầu tiên đến trường, lúc cuối cùng rời khỏi nơi đây, hoặc khi một phụ huynh hay bạn bè đến thăm và chúng tôi hân hoan rời trường để về nhà trong kỳ nghỉ Giáng sinh hay Midsummer.

Còn ngôi nhà – làm sao có thể miêu tả hết sự độc đáo của nó? Đối với tôi, nó như một cung điện của phép thuật! Không thể nào tìm thấy điểm kết thúc cho những hành lang quanh co, những sự phân chia khó hiểu của ngôi nhà. Không ai có thể chắc chắn về việc mình đang ở tầng nào của hai tầng nhà. Từ mỗi phòng đến những phòng khác luôn có ba hoặc bốn bậc thang lên hoặc xuống. Các nhánh bên ngang dọc không thể đếm xuể – quá mức tưởng tượng – và chúng cứ quấn lại với nhau, khiến những ý niệm rõ ràng nhất của chúng tôi về toàn bộ ngôi nhà cũng không khác gì những suy tư về sự vô tận. Trong suốt năm năm sống ở đây, tôi chưa bao giờ có thể xác định chính xác căn phòng ngủ nhỏ được phân cho tôi và khoảng mười tám hay hai mươi học sinh khác nằm ở đâu trong cái mê cung xa xôi này.

Phòng học là phòng lớn nhất trong ngôi nhà – tôi không thể không nghĩ rằng đó là phòng lớn nhất thế giới. Nó dài, hẹp và thấp một cách u ám, với những ô cửa sổ kiểu Gothic nhọn và trần nhà bằng gỗ sồi. Ở một góc xa và đáng sợ là một khu vực hình vuông khoảng tám hoặc mười bộ, là nơi linh thiêng của thầy hiệu trưởng, Tiến sĩ Bransby, trong giờ học. Đó là một công trình kiên cố với một cánh cửa nặng nề, mà khi thầy vắng mặt, chúng tôi sẵn sàng chịu chết dưới hình phạt peine forte et dure hơn là mở nó ra. Ở những góc khác là hai khu vực tương tự, ít được tôn kính hơn, nhưng vẫn là những nơi đầy sợ hãi. Một trong số đó là bục giảng của giáo viên dạy cổ điển, còn cái kia thuộc về giáo viên dạy tiếng Anh và toán học. Các băng ghế và bàn học trong phòng được bố trí lộn xộn, chằng chịt theo những lối đi khó đoán, đen sì, cổ kính và bạc màu theo thời gian, chất đầy những quyển sách nhàu nhĩ và hằn những vết chạm khắc vô nghĩa, những hình thù kỳ dị và những nỗ lực của con dao. Một thùng nước lớn đặt ở một đầu phòng, còn một chiếc đồng hồ khổng lồ đặt ở đầu kia.

Bị bao bọc bởi những bức tường đồ sộ của ngôi trường cổ kính này, tôi đã trải qua những năm tháng thứ ba trong cuộc đời mình, không cảm thấy buồn chán hay chán nản. Trí óc phong phú của tuổi thơ không cần một thế giới bên ngoài với những sự kiện lớn để bận tâm hay giải trí; và sự đơn điệu tưởng chừng như u ám của trường học chứa đựng nhiều sự hứng thú mãnh liệt hơn cả những gì mà tuổi trẻ của tôi đã tìm thấy trong sự xa hoa, hay mà sự trưởng thành đầy tội lỗi của tôi đã trải nghiệm. Nhưng tôi phải tin rằng sự phát triển trí tuệ đầu tiên của tôi có nhiều điều bất thường – thậm chí có phần kỳ dị. Đối với phần lớn con người, những sự kiện trong thời thơ ấu hiếm khi để lại dấu ấn rõ ràng nào khi trưởng thành. Tất cả đều là những ký ức mờ nhạt – một sự hồi tưởng yếu ớt và không đều – một sự tái hiện mơ hồ về những niềm vui yếu ớt và những nỗi đau tưởng chừng như là ảo ảnh. Nhưng đối với tôi, mọi chuyện không phải như thế. Trong thời thơ ấu, tôi đã cảm nhận với sức mạnh của một người đàn ông những gì giờ đây in đậm trong ký ức tôi, rõ ràng và sâu sắc như những vết khắc trên đồng xu Carthage cổ.

Thế nhưng, thực tế mà nói, theo quan điểm của thế giới, có rất ít điều để nhớ. Sáng sớm thức dậy, đêm đến lên giường; học bài, trả bài; những buổi nghỉ nửa ngày định kỳ, và những lần đi dạo; sân chơi với những cuộc tranh cãi, những trò chơi, những mưu đồ – tất cả, nhờ vào phép thuật tinh thần đã từ lâu bị lãng quên, trở thành một rừng cảm xúc, một thế giới đầy sự kiện phong phú, một vũ trụ của những cảm xúc đa dạng, của sự hứng khởi mãnh liệt và khuấy động tâm hồn. _Ôi, khoảng thời gian tuyệt đẹp, dù đó là thời đại của sắt!

Thật vậy, sự nhiệt tình, đam mê và tính cách độc đoán của tôi đã sớm khiến tôi trở thành một nhân vật nổi bật trong số các bạn cùng lớp, và dần dần, tôi có được sự thống trị đối với tất cả những ai không lớn hơn tôi nhiều; – ngoại trừ một người. Sự ngoại lệ này là một học sinh, mặc dù không có quan hệ họ hàng, nhưng lại mang cùng một tên và họ với tôi; – một điều thực sự không đáng ngạc nhiên, bởi mặc dù tôi có dòng dõi quý tộc, nhưng tên của tôi lại là một trong những tên gọi phổ biến, dường như đã từ lâu trở thành tài sản chung của quần chúng. Trong câu chuyện này, tôi đã tự xưng là William Wilson – một tên hư cấu không khác gì mấy so với tên thật của tôi. Chỉ riêng người bạn trùng tên này là dám cạnh tranh với tôi trong học tập – trong các trò chơi và xung đột ở sân trường – không tin hoàn toàn vào những lời khẳng định của tôi và không chấp nhận sự chi phối của tôi – thực ra là can thiệp vào sự độc đoán của tôi trong mọi khía cạnh. Nếu trên đời có một nền độc tài tuyệt đối và tối cao, thì đó chính là sự độc tài của một trí tuệ ưu việt trong thời niên thiếu đối với những tinh thần kém năng động hơn của những người bạn cùng lứa.

Sự nổi loạn của Wilson là nguồn cơn khiến tôi bối rối nhất; – càng bối rối hơn khi, bất chấp thái độ hung hăng mà tôi cố gắng thể hiện trước công chúng khi đối mặt với cậu ta, tôi lại ngầm nhận ra rằng mình sợ cậu ta, và không thể không nghĩ rằng sự ngang bằng mà cậu ta duy trì với tôi là bằng chứng cho thấy cậu ta thực sự vượt trội, bởi không dễ bị khuất phục đã khiến tôi luôn phải gồng mình. Tuy nhiên, sự vượt trội – thậm chí sự ngang bằng đó – trên thực tế chỉ có mình tôi thừa nhận; các bạn cùng lớp của chúng tôi, không hiểu sao lại không hề nhận ra điều đó. Thực sự, những lần cạnh tranh, những lần phản kháng và đặc biệt là sự can thiệp đầy xấc xược và ngoan cố của cậu ta vào mục tiêu của tôi không quá công khai mà thường là riêng tư. Cậu ta dường như không có tham vọng thúc đẩy, cũng không có tinh thần đam mê giúp tôi vượt trội. Trong sự cạnh tranh của mình, cậu ta có thể chỉ bị thúc đẩy bởi một mong muốn kỳ quặc là phá đám, gây bất ngờ hoặc làm tôi bẽ mặt; mặc dù đôi khi tôi không thể không nhận thấy, với cảm giác pha trộn giữa sự ngạc nhiên, nhục nhã và tức giận, rằng cậu ta hòa lẫn với những sự xúc phạm, sự chế nhạo hay sự phản đối của mình một thái độ thân thiện kỳ lạ và chắc chắn là rất không mong muốn. Tôi chỉ có thể nghĩ rằng hành vi khác thường này xuất phát từ một sự tự cao tuyệt đối, đội lốt hành động bảo hộ và bảo trợ tầm thường.

Có lẽ chính nét tính cách này trong hành vi của Wilson, kết hợp với việc chúng tôi cùng tên, và ngẫu nhiên cả việc chúng tôi cùng nhập học vào cùng một ngày, đã khiến các học sinh lớp trên tin rằng chúng tôi là anh em. Những người này thường không tìm hiểu quá kỹ về các học sinh nhỏ hơn. Tôi đã nói, hoặc lẽ ra phải nói rằng, Wilson không hề có mối quan hệ nào, dù xa xôi nhất, với gia đình tôi. Nhưng chắc chắn nếu chúng tôi là anh em, thì phải là sinh đôi, bởi sau khi rời trường của Tiến sĩ Bransby, tôi tình cờ biết được rằng Wilson sinh vào ngày 19 tháng 1 năm 1811 – một sự trùng hợp khá đáng chú ý; bởi đó chính là ngày sinh của tôi.

Có thể điều này nghe thật kỳ lạ, nhưng dù sự cạnh tranh liên tục của Wilson và tinh thần phản kháng không thể chịu đựng của cậu ta khiến tôi luôn lo lắng, tôi không thể nào hoàn toàn ghét cậu ta. Chúng tôi gần như ngày nào cũng có xung đột, trong đó, cậu ta thường nhượng bộ tôi trước công chúng, nhưng bằng cách nào đó, cậu ta khiến tôi cảm thấy rằng cậu ta mới là người xứng đáng. Tuy nhiên, lòng kiêu hãnh của tôi và sự trang nghiêm thực sự của cậu ta luôn giữ cho chúng tôi duy trì những gì gọi là mối quan hệ xã giao, trong khi giữa chúng tôi vẫn tồn tại nhiều điểm tương đồng trong tính cách, đủ để gợi lên trong tôi một cảm xúc mà chỉ có hoàn cảnh mới ngăn cản không biến thành tình bạn. Thật khó để định nghĩa, hay thậm chí là miêu tả cảm xúc thực sự của tôi đối với cậu ta. Đó là một sự pha trộn lạ lùng – một chút ác cảm bực bội, chưa hẳn là hận thù; một chút tôn trọng, nhiều nể phục, nhiều sợ hãi, cùng với một thế giới đầy sự tò mò khó chịu. Có lẽ không cần nói thêm rằng Wilson và tôi là hai người bạn không thể tách rời.

Không nghi ngờ gì nữa, chính trạng thái bất thường tồn tại giữa chúng tôi đã biến tất cả những cuộc tấn công của tôi nhắm vào cậu ấy (và chúng thực sự nhiều, dù công khai hay ngầm kín) thành những trò đùa cợt hoặc trêu chọc thực tế (gây đau đớn nhưng vẫn mang vẻ bề ngoài như là trò vui) thay vì hướng đến một sự thù địch nghiêm trọng và quyết liệt hơn. Nhưng những nỗ lực của tôi trong việc này không phải lúc nào cũng thành công, ngay cả khi kế hoạch của tôi được dàn dựng tinh vi nhất; bởi bạn cùng tên của tôi có trong mình một phần tính cách khắc khổ, thầm lặng mà, trong khi thưởng thức sự châm chọc của chính mình, lại không có gót chân Achilles và hoàn toàn từ chối việc bị chế nhạo. Thật ra, tôi chỉ tìm thấy một điểm yếu, và điều này, có lẽ do căn bệnh bẩm sinh, sẽ được tha bởi bất kỳ đối thủ nào không đến mức tuyệt vọng như tôi; – đối thủ của tôi có một khiếm khuyết ở các cơ quan thanh quản hoặc hầu họng, khiến cậu ấy không bao giờ có thể nâng giọng nói lên quá một tiếng thì thầm rất nhỏ. Tôi đã không bỏ lỡ cơ hội tận dụng lợi thế nhỏ bé mà tôi có trong tay từ điểm yếu này.

Wilson có nhiều đòn trả đũa tương tự, và có một hình thức hài hước thực tiễn của cậu ta khiến tôi không khỏi phiền lòng. Làm sao cậu ta phát hiện ra rằng một điều nhỏ nhặt như vậy lại khiến tôi bực mình là điều tôi không bao giờ hiểu được; nhưng một khi đã phát hiện, cậu ta thường xuyên thực hiện sự phiền toái này. Tôi luôn có cảm giác ghét bỏ tên họ của mình vì sự cục cằn và cái tên phổ biến của nó, nếu không muốn nói là quá bình dân. Những từ này như nọc độc trong tai tôi; và khi, vào ngày tôi đến trường, một William Wilson khác cũng đến học viện, tôi cảm thấy tức giận với cậu ta vì mang cái tên ấy, và càng thêm ghê tởm tên gọi này bởi một người xa lạ khác cũng mang nó, người sẽ là nguyên nhân của sự lặp lại hai lần, người sẽ luôn có mặt bên tôi, và các công việc của cậu ta, trong chu trình thường nhật của việc học ở trường, nhất định sẽ bị nhầm lẫn với những việc của tôi, do sự trùng hợp ghê gớm này.

Cảm giác khó chịu đó càng ngày càng mạnh mẽ hơn với mỗi tình huống cho thấy sự tương đồng, về cả đạo đức lẫn ngoại hình, giữa tôi và đối thủ của mình. Khi đó, tôi chưa phát hiện ra sự thật đáng chú ý rằng chúng tôi bằng tuổi nhau; nhưng tôi thấy rằng chúng tôi có cùng chiều cao, và nhận ra rằng chúng tôi không hoàn toàn khác nhau về hình dáng tổng thể và các nét nổi bật trên khuôn mặt. Tôi cũng cảm thấy bực bội bởi tin đồn về một mối quan hệ nào đó giữa chúng tôi, một điều đã lan truyền trong các lớp trên. Tóm lại, không có gì có thể làm tôi khó chịu hơn (dù tôi luôn cẩn thận giấu đi sự khó chịu này) so với bất kỳ sự ám chỉ nào về sự tương đồng về trí tuệ, vóc dáng, hay tình trạng giữa tôi và cậu ta. Nhưng thực tế, tôi không có lý do gì để tin rằng (ngoại trừ việc liên quan đến mối quan hệ, và trong trường hợp của chính Wilson), sự tương đồng này đã từng là chủ đề bình luận, hoặc thậm chí được quan sát bởi bạn cùng trường của chúng tôi. Rõ ràng, cậu ta nhận thấy sự tương đồng đó trong tất cả các khía cạnh, giống như tôi, nhưng làm thế nào cậu ta có thể khám phá ra một nguồn phiền toái phong phú đến thế cho tôi từ những hoàn cảnh như vậy, tôi chỉ có thể giải thích bằng khả năng thấu suốt hơn thường lệ của cậu ta.

Chiêu thức của cậu ta, là hoàn thiện việc bắt chước tôi, không chỉ nằm ở lời nói mà cả hành động; và cậu ta đã đóng vai trò của mình một cách xuất sắc. Trang phục của tôi là điều dễ dàng để sao chép; dáng đi và phong thái chung của tôi cũng được cậu ta bắt chước mà không gặp khó khăn gì; mặc dù có khiếm khuyết về giọng nói, ngay cả giọng nói của tôi cũng không thoát khỏi sự sao chép của cậu ta. Những âm thanh lớn của tôi, tất nhiên, cậu ta không thể bắt chước, nhưng tông giọng thì hoàn toàn giống hệt; và tiếng thì thầm kỳ lạ của cậu ta, dần dần trở thành tiếng vang của chính giọng tôi.

Sự khắc họa tinh tế này khiến tôi cực kỳ bức bối (vì không thể chính xác gọi đó là sự biếm họa), nhưng tôi không dám mô tả. Tôi chỉ có một niềm an ủi duy nhất – là sự bắt chước này dường như chỉ mình tôi nhận ra, và tôi chỉ phải chịu đựng những nụ cười mỉa mai đầy ám chỉ của chính người bạn trùng tên. Hài lòng vì đã đạt được hiệu ứng mong muốn trong lòng tôi, cậu ta dường như cười khẩy trong thầm lặng vì nỗi đau mà cậu ta đã gây ra, và hoàn toàn thờ ơ với sự tán thưởng của công chúng, mà cậu ta có thể dễ dàng nhận được từ những nỗ lực tinh vi của mình. Việc cả trường không nhận ra âm mưu của cậu ta, không thấy sự hoàn thành của nó, và không tham gia vào những lời chế nhạo của cậu ta, trong suốt nhiều tháng, là một điều bí ẩn mà tôi không thể giải quyết. Có lẽ sự tiến triển từ từ của sự sao chép khiến nó không dễ dàng nhận thấy, hoặc có thể hơn, tôi nợ sự an toàn của mình cho sự tinh tế của người sao chép, người mà, coi thường vẻ bề ngoài, đã chỉ truyền tải tinh thần của bản gốc dành riêng cho sự quan sát và phiền muộn của cá nhân tôi.

Tôi đã nhiều lần nói về sự bảo hộ khó chịu mà cậu ta thể hiện đối với tôi, và về sự can thiệp thường xuyên vào ý chí của tôi. Sự can thiệp này thường mang hình thức của những lời khuyên không được đưa ra trực tiếp mà chỉ ám chỉ hoặc gợi ý. Tôi đón nhận những lời khuyên đó với sự ác cảm ngày càng mạnh mẽ khi tôi lớn dần. Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, tôi muốn công bằng thừa nhận rằng tôi không thể nhớ bất kỳ dịp nào mà những gợi ý của đối thủ lại đứng về phía những sai lầm hoặc sự dại dột phổ biến ở lứa tuổi non nớt và dường như thiếu kinh nghiệm của cậu ta; rằng ít nhất, cảm giác đạo đức của cậu ta, nếu không phải là tài năng chung và sự khôn ngoan thế tục, đã sắc bén hơn của tôi rất nhiều; và có lẽ, hôm nay tôi đã là một người tốt hơn, và do đó hạnh phúc hơn, nếu tôi ít khi từ chối những lời khuyên thầm lặng đầy ý nghĩa mà tôi đã từng ghét bỏ và khinh miệt một cách cay đắng.

Như đã thành hiện thực, cuối cùng tôi trở nên bồn chồn đến cực điểm dưới sự giám sát khó chịu của cậu ta, và ngày càng công khai phản đối sự kiêu ngạo mà tôi cho là của cậu ta. Tôi đã nói rằng, trong những năm đầu của mối quan hệ học trò, cảm xúc của tôi đối với cậu ta có thể dễ dàng phát triển thành tình bạn; nhưng, vào những tháng cuối cùng tôi còn ở học viện, mặc dù sự xâm phạm của cậu ta rõ ràng đã giảm đi, nhưng tình cảm của tôi, theo một mức độ tương tự, dường như trở thành sự thù hằn thực sự. Trong một lần, tôi nghĩ cậu ta đã nhận ra điều đó, và sau đó tránh xa hoặc giả vờ tránh xa tôi.

Có lẽ chính vào thời điểm này, nếu tôi nhớ đúng, trong một cuộc tranh cãi gay gắt với cậu ta, khi cậu ta tỏ ra mất cảnh giác hơn thường lệ, nói và hành động với sự thẳng thắn khác lạ, tôi phát hiện ra, hoặc tưởng như phát hiện ra, trong giọng điệu, dáng vẻ và diện mạo chung của cậu ta, một điều gì đó khiến tôi sững sờ và sau đó sâu sắc quan tâm, bởi nó gợi lên những hình ảnh mờ nhạt của những năm tháng đầu đời – những ký ức hoang dại, hỗn loạn và đong đầy về một thời mà chính ký ức còn chưa được sinh ra. Tôi không thể miêu tả cảm giác đè nặng đó tốt hơn bằng cách nói rằng tôi khó có thể thoát khỏi niềm tin rằng tôi và người đứng trước mặt tôi đã từng quen biết nhau ở một thời điểm rất xa xưa; một khoảnh khắc nào đó trong quá khứ, thậm chí vô cùng

xa vời. Tuy nhiên, sự hoang tưởng này tan biến nhanh chóng như khi nó xuất hiện; và tôi nhắc đến nó chỉ để xác định ngày của cuộc trò chuyện cuối cùng mà tôi có với người bạn cùng tên kỳ lạ đó.

Ngôi nhà cổ rộng lớn, với vô số phòng ốc, có nhiều căn phòng khổng lồ kết nối với nhau, nơi phần lớn học sinh nghỉ ngơi. Tuy nhiên, như một điều tất yếu trong một tòa nhà được thiết kế vụng về như vậy, có nhiều góc khuất nhỏ, những phần lẻ tẻ của cấu trúc; và Dr. Bransby, với sự khéo léo trong quản lý tài chính, đã biến chúng thành phòng ngủ; mặc dù chỉ là những chiếc tủ nhỏ, chúng chỉ đủ chỗ cho một người duy nhất. Một trong những căn phòng nhỏ đó là nơi ở của Wilson.

Vào một đêm u ám và bão bùng đầu thu, vào cuối năm thứ năm tôi học tại trường, và ngay sau cuộc cãi vã đã đề cập, khi chắc chắn rằng mọi người đều đã chìm vào giấc ngủ, tôi rời khỏi giường, cầm đèn trong tay, lẻn qua mê cung của những lối đi hẹp từ phòng ngủ của mình đến phòng của đối thủ. Tôi đã từ lâu lên kế hoạch cho một trò đùa ác ý nhắm vào cậu ta, những trò đùa mà trước đây tôi luôn thất bại. Lần này, tôi quyết tâm thực hiện kế hoạch của mình và khiến cậu ta cảm nhận toàn bộ ác ý đang sục sôi trong tôi. Khi đến trước căn phòng của cậu ta, tôi lặng lẽ bước vào, để chiếc đèn, với tấm chắn, ở bên ngoài. Tôi tiến một bước, lắng nghe tiếng thở đều đặn của cậu ta. Đảm bảo rằng cậu ta đang ngủ, tôi quay lại, lấy chiếc đèn và một lần nữa tiến đến gần giường. Tấm rèm kín quanh giường, tôi từ từ và lặng lẽ vén lên, khi ánh sáng rực rỡ chiếu sáng khuôn mặt của người đang ngủ, đồng thời đôi mắt tôi đập vào khuôn mặt đó. Tôi nhìn, và một cảm giác tê cứng, lạnh lẽo lan tỏa khắp cơ thể. Ngực tôi phập phồng, đầu gối tôi khuỵu xuống, toàn bộ tinh thần của tôi bị chiếm lĩnh bởi một nỗi kinh hoàng vô cớ nhưng không thể chịu đựng nổi. Tôi hít một hơi sâu, đưa đèn lại gần khuôn mặt hơn. Đó – phải chăng đó là những nét mặt của William Wilson? Tôi nhận thấy rõ ràng đó là cậu ta, nhưng tôi run rẩy như lên cơn sốt khi tưởng tượng rằng đó không phải là cậu ta. Điều gì ở khuôn mặt đó khiến tôi rối bời đến mức này? Tôi nhìn chằm chằm – trong khi tâm trí tôi quay cuồng với vô số suy nghĩ rời rạc. Chắc chắn không phải thế này – cậu ta không thể trông như thế này – khi cậu ta thức dậy với sự sôi nổi như mọi ngày. Cùng một cái tên; cùng một vóc dáng; cùng một ngày đến học viện! Và rồi là sự bắt chước ngoan cố và vô nghĩa của cậu ta đối với dáng đi, giọng nói, thói quen và phong cách của tôi! Liệu có thực sự có khả năng con người rằng những gì tôi thấy lúc này là kết quả của sự bắt chước chế giễu thường xuyên này? Trong sự kính sợ, và với cảm giác rùng mình lan tỏa, tôi dập tắt ngọn đèn, lặng lẽ rời khỏi căn phòng, và ngay lập tức rời khỏi học viện cổ xưa đó, không bao giờ quay trở lại.

Sau vài tháng sống nhàn rỗi ở nhà, tôi nhận thấy mình là một sinh viên tại Eton. Khoảng thời gian ngắn ngủi đó đã đủ để làm phai nhạt ký ức của tôi về những sự kiện tại nhà Dr. Bransby, hoặc ít nhất là làm thay đổi đáng kể bản chất của những cảm xúc mà tôi nhớ về chúng. Sự thật, bi kịch của vở kịch không còn nữa. Tôi bây giờ có thể nghi ngờ về những gì giác quan của mình đã chứng kiến, và hiếm khi nhớ lại những chuyện đó mà không kèm theo sự ngạc nhiên trước mức độ nhẹ dạ của con người, và một nụ cười trước trí tưởng tượng sống động mà tôi di truyền từ tổ tiên mình.

Tôi không muốn tường thuật chi tiết về sự sa ngã đáng thương của mình ở đây – một sự sa ngã đã thách thức luật lệ, trong khi né tránh sự giám sát của học viện. Ba năm trôi qua trong sự ngu ngốc vô ích đã chỉ khiến tôi hình thành những thói quen xấu, và tăng thêm chiều cao của tôi một cách bất thường. Sau một tuần chìm đắm trong những trò vui không hồn, tôi mời một nhóm nhỏ những sinh viên hư hỏng nhất đến một buổi tiệc bí mật tại phòng riêng của tôi. Chúng tôi gặp nhau vào một giờ khuya muộn, vì những trò trác táng của chúng tôi sẽ kéo dài đến sáng. Rượu chảy như suối, và không thiếu những cám dỗ khác, có lẽ còn nguy hiểm hơn; đến khi bình minh mờ nhạt xuất hiện ở phía đông, sự phóng túng điên cuồng của chúng tôi đã đạt đỉnh cao. Trong trạng thái hưng phấn vì rượu và trò chơi, tôi đang chuẩn bị tuyên bố một lời chúc tục tĩu hơn thường lệ, khi sự chú ý của tôi đột nhiên bị cắt ngang bởi cánh cửa phòng bật mở mạnh mẽ, và một giọng nói từ bên ngoài vọng vào của người hầu. Anh ta nói rằng có người, dường như rất vội vã, yêu cầu gặp tôi ngay tại sảnh.

Bị kích động bởi loại rượu Vin de Barac mạnh mẽ, sự gián đoạn bất ngờ này không làm tôi ngạc nhiên mà lại làm tôi phấn khích. Tôi lảo đảo bước về phía trước, chỉ vài bước đã đưa tôi đến tiền sảnh của tòa nhà. Trong căn phòng nhỏ và thấp này không có đèn, và giờ đây không có chút ánh sáng nào, ngoại trừ ánh sáng yếu ớt của bình minh đang len lỏi qua cửa sổ hình bán nguyệt. Khi bước chân qua ngưỡng cửa, tôi nhận ra hình dáng của một thanh niên có chiều cao tương tự tôi, và điều khiến tôi đặc biệt chú ý trong trạng thái điên rồ của mình là người này mặc một chiếc áo khoác buổi sáng bằng vải cashmere trắng, kiểu cắt mới lạ giống hệt chiếc áo tôi đang mặc lúc đó. Nhờ ánh sáng yếu ớt, tôi có thể nhìn thấy điều này; nhưng các nét trên khuôn mặt của anh ta thì tôi không thể phân biệt được. Ngay khi tôi bước vào, anh ta vội vã tiến đến gần tôi, nắm lấy cánh tay tôi với cử chỉ thiếu kiên nhẫn, thì thầm vào tai tôi hai từ William Wilson! Tôi lập tức tỉnh rượu ngay tức khắc.

Có điều gì đó trong cách cư xử của người lạ, và trong cách ngón tay anh ta run rẩy nâng lên, khi anh ta giữ nó giữa mắt tôi và ánh sáng, đã khiến tôi kinh ngạc tột độ; nhưng đó không phải là điều đã tác động mạnh mẽ đến tôi. Chính là sự trang trọng nặng nề trong giọng nói thì thầm, lạnh lùng và chói tai của anh ta; và trên hết, chính là tính cách, giọng điệu, âm thanh của những âm tiết đơn giản và quen thuộc nhưng thầm lặng đó, đã gợi lên hàng nghìn ký ức của những ngày đã qua, và chạm đến tâm hồn tôi như một cú sốc của pin điện. Trước khi tôi có thể lấy lại được sự tỉnh táo của mình, anh ta đã biến mất.

Mặc dù sự kiện này không thiếu hiệu ứng mạnh mẽ đối với trí tưởng tượng rối loạn của tôi, nhưng nó mờ nhạt nhanh chóng như khi nó xuất hiện. Trong vài tuần, tôi thật sự bận rộn với việc tìm hiểu hoặc bị cuốn vào những suy ngẫm bệnh lý. Tôi không che giấu bản thân về việc nhận ra danh tính của người kỳ lạ đã kiên trì can thiệp vào chuyện của tôi, và làm phiền tôi với những lời khuyên đầy ẩn ý của anh ta. Nhưng Wilson là ai? – và anh ta đến từ đâu? – và mục đích của anh ta là gì? Về những điểm này, tôi không thể tìm được câu trả lời; chỉ biết được rằng một tai nạn bất ngờ trong gia đình đã khiến anh ta phải rời khỏi học viện của Dr. Bransby vào chiều cùng ngày mà tôi trốn đi. Tuy nhiên, chẳng mấy chốc tôi ngừng nghĩ về vấn đề này; sự chú ý của tôi hoàn toàn bị thu hút bởi kế hoạch rời đến Oxford. Tôi sớm đến đó; sự hư vinh không tính toán của cha mẹ tôi đã cung cấp cho tôi một bộ đồ và khoản tiền hàng năm, đủ để tôi thỏa sức hưởng thụ những xa hoa mà trái tim tôi đã quá yêu thích – cạnh tranh về sự tiêu xài hoang phí với những người thừa kế giàu có nhất ở Anh.

Bị kích thích bởi những điều kiện thuận lợi để phạm tội, tính khí bẩm sinh của tôi bộc phát mạnh mẽ, và tôi coi thường cả những giới hạn thông thường của sự đứng đắn trong cơn điên loạn của những cuộc vui chơi. Nhưng thật vô lý khi dừng lại để kể chi tiết về sự phung phí của tôi. Chỉ cần nói rằng, trong số những kẻ hoang phí, tôi đã vượt trội hơn tất cả, và khi tạo ra một loạt những thói xấu mới, tôi đã thêm một phụ lục không nhỏ vào danh sách dài các tệ nạn đang phổ biến ở trường đại học hư hỏng nhất châu Âu.

Tuy nhiên, thật khó tin rằng ngay cả ở đây, tôi đã rơi vào sự suy đồi đến mức tìm hiểu những mánh khóe bẩn thỉu của những tay cờ bạc chuyên nghiệp, và sau khi trở thành một tay cờ bạc lão luyện trong khoa học đáng khinh này, tôi thường xuyên sử dụng nó như một phương tiện để gia tăng thu nhập khổng lồ của mình bằng cách lợi dụng những kẻ nhẹ dạ trong số bạn học của tôi. Tuy vậy, đây lại chính là sự thật. Và sự kinh hoàng của hành vi này, vi phạm tất cả những cảm giác nam tính và danh dự, chắc chắn là lý do chính, nếu không muốn nói là lý do duy nhất, khiến tôi thoát khỏi hình phạt. Ai, trong số những người bạn sa ngã của tôi, lại muốn nghi ngờ William Wilson – người vui vẻ, thẳng thắn, hào phóng – người công dân ưu tú nhất và rộng lượng nhất ở Oxford – rằng những lỗi lầm của anh ta (như những kẻ nịnh bợ đã nói) chỉ là những lỗi lầm của tuổi trẻ và trí tưởng tượng không kiềm chế – những sai lầm của anh ta chỉ là những trò đùa khó bắt chước – những thói hư đen tối nhất của anh ta chỉ là sự hoang phí ngẫu nhiên và táo bạo?

Tôi đã thành công trong con đường này được hai năm, khi có một cậu quý tộc mới đến trường đại học, Glendinning – giàu có, theo lời đồn, như Herodes Atticus – và cũng kiếm tiền dễ dàng như vậy. Tôi nhanh chóng nhận ra trí tuệ của anh ta yếu kém, và đương nhiên, tôi coi anh ta là một đối tượng phù hợp cho kỹ năng của mình. Tôi thường xuyên tham gia chơi bài với anh ta, và bằng cách sử dụng những mưu mẹo thường thấy của kẻ cờ bạc, tôi để anh ta thắng một số tiền lớn, nhằm càng dễ dàng đưa anh ta vào bẫy của mình. Cuối cùng, khi kế hoạch đã hoàn thiện, tôi gặp anh ta (với ý định rõ ràng rằng đây sẽ là cuộc gặp cuối cùng và quyết định) tại phòng của một bạn học chung (ông Preston), người thân thiết với cả hai nhưng không hề nghi ngờ về âm mưu của tôi. Để che đậy điều này tốt hơn, tôi đã sắp xếp một nhóm khoảng tám hoặc mười người, và cẩn thận để việc giới thiệu trò chơi bài dường như là tình cờ, và bắt nguồn từ đề xuất của chính người tôi đang lên kế hoạch lừa dối. Nói ngắn gọn về một chủ đề tồi tệ, không có bất kỳ mánh khóe tầm thường nào bị bỏ qua, tất cả đều là những thủ đoạn thường thấy đến mức thật ngạc nhiên khi vẫn còn có người đủ ngốc để trở thành nạn nhân của nó.

Chúng tôi đã chơi đến tận khuya, và tôi đã thực hiện thành công kế hoạch để Glendinning trở thành đối thủ duy nhất của mình. Trò chơi này là trò ưa thích của tôi – écarté. Những người còn lại, quan tâm đến mức cược của chúng tôi, đã bỏ bài của họ và đứng xung quanh làm khán giả. Người mới đến, bị tôi khéo léo ép uống nhiều rượu trong đầu buổi tối, giờ đây chơi với sự bồn chồn và lo lắng mà tôi nghĩ có thể một phần là do say rượu, nhưng không thể hoàn toàn giải thích được. Trong một khoảng thời gian ngắn, anh ta đã trở thành con nợ của tôi với một khoản tiền lớn, khi, sau khi uống cạn một ly rượu vang, anh ta đã làm đúng điều tôi đã dự đoán – anh ta đề nghị tăng gấp đôi số tiền cược vốn đã điên rồ của chúng tôi. Với một vẻ ngoài giả vờ miễn cưỡng, và chỉ sau khi từ chối nhiều lần khiến anh ta tức giận và đưa ra vài lời xúc phạm, tôi mới cuối cùng chấp thuận. Kết quả, tất nhiên, chỉ chứng minh rằng con mồi hoàn toàn nằm trong tay tôi; trong chưa đầy một giờ, anh ta đã tăng gấp bốn lần khoản nợ của mình. Một lúc trước, khuôn mặt anh ta còn đỏ ửng vì rượu; nhưng giờ đây, tôi kinh ngạc nhận thấy rằng nó đã trở nên tái nhợt đáng sợ. Tôi nói kinh ngạc là vì Glendinning được miêu tả với tôi là vô cùng giàu có; và những khoản tiền anh ta đã thua, mặc dù lớn, tôi không nghĩ rằng sẽ làm anh ta quá khó chịu, chứ đừng nói đến việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến anh ta như vậy. Tôi nghĩ rằng anh ta bị say rượu, và với mục đích chủ yếu là giữ danh tiếng của mình trước mắt bạn bè, hơn là từ bất kỳ động cơ nào ít tư lợi hơn, tôi chuẩn bị kiên quyết yêu cầu dừng trò chơi lại, khi một số lời bình luận từ những người đứng bên cạnh, và một tiếng thở dài thể hiện sự tuyệt vọng hoàn toàn từ phía Glendinning, khiến tôi hiểu rằng tôi đã gây ra sự phá sản hoàn toàn của anh ta trong những hoàn cảnh đáng thương đến mức lẽ ra ngay cả một con quỷ cũng không nên tiếp tục làm hại anh ta.

Hành động của tôi tiếp theo có thể như thế nào thật khó mà nói. Tình cảnh đáng thương của nạn nhân đã khiến không khí buổi chơi trở nên căng thẳng và ngột ngạt, và trong một lúc, sự im lặng hoàn toàn và sâu sắc bao trùm, trong đó tôi không thể không cảm thấy mặt mình nóng bừng bởi những ánh mắt khinh miệt hoặc trách móc từ những người ít hư hỏng hơn trong nhóm. Tôi thậm chí phải thừa nhận rằng một sức nặng khủng khiếp của lo lắng đã tạm thời được nhấc khỏi lòng ngực của tôi bởi sự gián đoạn bất ngờ và phi thường xảy ra sau đó. Những cánh cửa lớn và nặng của căn phòng đột nhiên bị đẩy mạnh mở ra, với một sự hối hả mạnh mẽ đến mức làm tắt mọi cây nến trong phòng như thể bằng phép thuật. Ánh sáng yếu ớt trong lúc tắt đã cho chúng tôi thấy một người lạ mặt đã bước vào, cao tầm tôi và được che kín trong một chiếc áo choàng. Tuy nhiên, bóng tối đã bao trùm hoàn toàn, và chúng tôi chỉ cảm nhận được rằng anh ta đang đứng giữa chúng tôi. Trước khi bất kỳ ai trong chúng tôi có thể phục hồi từ sự ngạc nhiên tột độ mà sự thô lỗ này gây ra, chúng tôi nghe thấy giọng nói của kẻ đột nhập.

Các quý ông, anh ta nói, bằng một giọng thì thầm trầm, rõ ràng và không thể nào quên, khiến tôi lạnh sống lưng, Các quý ông, tôi không xin lỗi về hành vi này, vì trong việc làm này, tôi chỉ đang thực hiện một nhiệm vụ. Chắc chắn các ngài chưa được biết về bản chất thật của người đã thắng một khoản tiền lớn từ Ngài Glendinning tối nay. Tôi sẽ giúp các ngài bằng cách đưa ra một phương pháp nhanh chóng và quyết định để có được thông tin cần thiết. Xin vui lòng kiểm tra, khi các ngài thấy phù hợp, lớp lót bên trong của cổ tay áo bên trái của anh ta, và những gói nhỏ có thể được tìm thấy trong túi áo khoác buổi sáng thêu dày dặn của anh ta.

Trong khi anh ta nói, sự im lặng sâu thẳm đến mức có thể nghe được tiếng một chiếc ghim rơi xuống sàn. Khi anh ta kết thúc, anh ta lập tức rời đi, nhanh chóng như khi anh ta đã bước vào. Liệu tôi có thể – liệu tôi phải mô tả cảm xúc của mình? Tôi có phải nói rằng tôi đã cảm nhận mọi nỗi kinh hoàng của địa ngục không? Chắc chắn rằng tôi không có thời gian để suy ngẫm. Nhiều bàn tay đã túm lấy tôi ngay tại chỗ, và ánh sáng nhanh chóng được thắp lên lại. Một cuộc tìm kiếm bắt đầu. Trong lớp lót của tay áo tôi, họ tìm thấy tất cả các quân bài chủ chốt trong trò écarté, và trong túi áo của tôi, họ phát hiện ra một số bộ bài, bản sao chính xác của những bộ bài đã được sử dụng trong trò chơi của chúng tôi, với ngoại lệ duy nhất là của tôi thuộc loại gọi là arrondées; những quân bài chủ chốt hơi cong ở hai đầu, trong khi những quân bài thấp hơn hơi cong ở hai bên. Với cách này, người cắt bài, như thường lệ, cắt ngang ở chiều rộng của bộ bài, sẽ luôn tìm thấy một quân bài chủ chốt cho đối thủ của mình; trong khi người cờ bạc, cắt dọc ở chiều dài của bộ bài, sẽ chắc chắn không cắt được gì cho nạn nhân của mình, mà có thể đếm vào kết quả của trò chơi.

Bất kỳ sự bùng nổ phẫn nộ nào trước phát hiện đáng xấu hổ này sẽ không ảnh hưởng đến tôi nhiều bằng sự khinh miệt im lặng, hoặc thái độ châm biếm mà nó đã được đón nhận.

– Thưa ông Wilson, vị chủ nhà nói, cúi xuống để lấy khỏi chân mình một chiếc áo choàng xa xỉ được làm từ lông thú quý hiếm, ông Wilson, đây là tài sản của ông. (Thời tiết lạnh; khi rời khỏi phòng của mình, tôi đã khoác một chiếc áo choàng lên trên áo choàng tắm, và đã cởi nó ra khi đến nơi chơi bài.) Tôi nghĩ rằng việc tìm kiếm thêm bằng chứng về tài năng của ông ở đây là thừa thãi. Thực sự, chúng ta đã có đủ. Tôi hy vọng ông sẽ thấy cần thiết phải rời Oxford – ít nhất là ngay lập tức rời khỏi phòng của tôi.

Dù tôi đã bị hạ nhục và đè bẹp đến mức thấp hèn, có thể tôi đã đáp trả ngôn ngữ đau đớn này bằng bạo lực cá nhân ngay lập tức, nếu như toàn bộ sự chú ý của tôi không bị thu hút bởi một sự kiện cực kỳ gây sốc. Chiếc áo choàng mà tôi đã mặc là từ loại lông thú hiếm; nó hiếm và đắt đến mức nào, tôi không dám nói. Thiết kế của nó cũng là do tôi tự sáng tạo; vì tôi rất cầu kỳ, đến mức ngớ ngẩn, trong những vấn đề phù phiếm này. Do đó, khi ông Preston đưa cho tôi chiếc áo choàng mà ông nhặt được trên sàn, gần cửa gấp của căn phòng, tôi nhận thấy với sự kinh ngạc gần như là sự sợ hãi rằng chiếc áo choàng của tôi đã treo trên tay tôi (và tôi không nghi ngờ gì việc đã vô tình đặt nó ở đó), và chiếc mà ông đưa cho tôi chỉ là bản sao hoàn hảo của nó trong mọi chi tiết. Tôi nhớ rằng người lạ mặt đã khiến tôi bị vạch trần một cách thảm hại đã mặc một chiếc áo choàng; và không ai trong nhóm chúng tôi đã mặc áo choàng trừ tôi. Giữ được một chút tỉnh táo, tôi nhận chiếc áo choàng từ Preston, khoác nó lên chiếc của mình mà không bị chú ý, rời khỏi phòng với một cái nhìn đầy thách thức, và sáng hôm sau trước bình minh, tôi bắt đầu hành trình vội vã từ Oxford đến lục địa, trong trạng thái đau khổ hoàn toàn và xấu hổ.

Tôi trốn chạy trong vô vọng. Định mệnh xấu xa của tôi theo đuổi tôi như thể vui mừng, và thực sự, chứng minh rằng quyền lực bí ẩn của nó vẫn chỉ mới bắt đầu. Vừa mới đặt chân đến Paris, tôi đã có bằng chứng mới về sự quan tâm đáng ghê tởm của Wilson đối với những việc của tôi. Những năm trôi qua, trong khi tôi không tìm thấy sự giải thoát. Đồ tể! – tại Rome, với sự không đúng lúc nhưng lại rất ma quái, hắn đã chen ngang giữa tôi và tham vọng của tôi! Tại Vienna, Berlin, và Moscow cũng vậy! Thật sự, ở đâu tôi không có lý do cay đắng để nguyền rủa hắn trong lòng? Tôi cuối cùng đã trốn chạy khỏi sự chuyên chế không thể hiểu nổi của hắn, hoảng loạn như chạy trốn khỏi dịch bệnh; và tôi đã trốn chạy đến tận cùng trái đất nhưng không thành công.

Một lần nữa, trong những cuộc trò chuyện bí mật với chính mình, tôi hỏi Hắn là ai? – Hắn đến từ đâu? – Và mục đích của hắn là gì? Nhưng không có câu trả lời. Và giờ đây, tôi xem xét kỹ lưỡng các hình thức, phương pháp, và đặc điểm nổi bật của sự giám sát vô lễ của hắn. Nhưng ngay cả ở đây, có rất ít điều để cơ sở phỏng đoán. Thực tế là, trong không một trong số nhiều lần mà hắn đã vượt qua con đường của tôi gần đây, hắn đã làm như vậy chỉ để làm hỏng những kế hoạch, hoặc làm rối loạn những hành động, mà nếu hoàn tất, có thể đã dẫn đến những hậu quả cay đắng. Sự biện minh yếu ớt này, thực sự, cho một quyền lực bị tự cho mình là tối cao! Sự bồi thường nghèo nàn cho quyền tự do cá nhân bị từ chối một cách kiên quyết và xúc phạm!

Tôi cũng buộc phải nhận thấy rằng kẻ hành hạ tôi, trong một thời gian dài, (trong khi duy trì một cách tỉ mỉ và với sự khéo léo kỳ diệu cái danh tính về trang phục giống tôi,) đã sắp xếp theo cách thực hiện những can thiệp đa dạng của mình với ý chí của tôi, mà tôi không thấy, vào bất kỳ thời điểm nào, các nét trên khuôn mặt của hắn. Dù Wilson có là ai, ít nhất điều này cũng chỉ là sự giả dối hay sự ngu xuẩn. Liệu hắn có thể, trong một khoảnh khắc, nghĩ rằng, trong người cảnh báo tôi ở Eton – trong kẻ phá hoại danh dự của tôi ở Oxford – trong kẻ cản trở tham vọng của tôi ở Rome, sự trả thù của tôi ở Paris, tình yêu cuồng nhiệt của tôi ở Naples, hoặc cái mà hắn giả mạo là sự tham lam của tôi ở Ai Cập – rằng trong kẻ thù tột cùng và thiên thần ác của tôi, tôi có thể không nhận ra William Wilson của những ngày học trò của tôi – người có tên giống nhau, bạn học, đối thủ, đối thủ đáng ghét và đáng sợ ở Dr. Bransbys? Không thể nào! – Nhưng hãy để tôi nhanh chóng chuyển đến cảnh cuối cùng của vở kịch.

Từ trước đến nay, tôi đã chịu sự thống trị tuyệt đối này. Cảm xúc kính sợ sâu sắc mà tôi thường có đối với nhân vật cao quý, trí tuệ hùng vĩ, sự hiện diện và quyền lực gần như thần thánh của Wilson, cùng với cảm giác thậm chí là sợ hãi, mà một số đặc điểm khác trong bản chất và sự giả mạo của hắn truyền cảm hứng cho tôi, đã khiến tôi, cho đến nay, có ý tưởng về sự bất lực hoàn toàn của chính mình, và gợi ý một sự phục tùng ngầm, mặc dù vô cùng miễn cưỡng, đối với ý chí của hắn. Nhưng, gần đây, tôi đã hoàn toàn buông mình vào rượu; và ảnh hưởng điên cuồng của nó lên tính khí bẩm sinh của tôi khiến tôi ngày càng kém nhẫn nại với sự kiểm soát. Tôi bắt đầu cằn nhằn – do dự – phản kháng. Và liệu chỉ là tưởng tượng mà khiến tôi tin rằng, cùng với sự gia tăng cứng rắn của bản thân, sự kiên định của kẻ hành hạ tôi cũng giảm đi tương ứng? Dù thế nào đi nữa, tôi bắt đầu cảm thấy sự truyền cảm hứng của một hy vọng cháy bỏng, và cuối cùng nuôi dưỡng trong suy nghĩ bí mật của tôi một quyết tâm cứng rắn và tuyệt vọng rằng tôi sẽ không còn tiếp tục bị nô lệ.

Tại Rome, trong dịp lễ hội 18 – , tôi tham dự một buổi hóa trang tại cung điện của Công tước Di Broglio người Napoli. Tôi đã tham gia vào các cuộc vui của bàn rượu hơn thường lệ; và bây giờ bầu không khí ngột ngạt của những căn phòng đông đúc làm tôi không thể chịu đựng nổi. Khó khăn trong việc đi qua đám đông cũng góp phần làm rối loạn tâm trạng của tôi; vì tôi đang tìm kiếm, tôi không dám nói với động cơ không xứng đáng, người vợ trẻ, vui vẻ, xinh đẹp của Công tước Di Broglio già và mơ mộng. Cô ấy đã tiết lộ cho tôi bí mật về trang phục mà cô ấy sẽ mặc, và bây giờ, khi nhìn thấy cô ấy, tôi đang vội vã để vào gặp cô. Vào lúc này tôi cảm thấy một bàn tay nhẹ đặt lên vai tôi, và giọng thì thầm thấp, đáng ghê tởm mà tôi luôn nhớ.

Trong cơn cuồng nộ hoàn toàn, tôi lập tức quay lại với người đã cắt ngang tôi, và nắm lấy cổ áo hắn một cách dữ dội. Hắn mặc, như tôi đã mong đợi, giống như tôi; mặc một chiếc áo choàng Tây Ban Nha lớn, và một chiếc mặt nạ lụa đen che hoàn toàn khuôn mặt hắn.

Thằng khốn nạn! Tôi nói, với giọng khàn khàn vì cơn thịnh nộ, trong khi mỗi âm tiết tôi thốt ra dường như là nhiên liệu mới cho cơn giận dữ của tôi, thằng khốn nạn! kẻ mạo danh! đồ tồi tệ bị nguyền rủa! ông không thể – ông không thể đeo bám tôi đến chết! Theo tôi, hoặc tôi đâm ông ngay tại chỗ, và tôi xông ra khỏi phòng vào một phòng nhỏ liền kề, kéo hắn không chống cự theo tôi.

Khi vào phòng, tôi xô hắn ra khỏi mình một cách giận dữ. Hắn loạng choạng đụng vào tường, trong khi tôi đóng cửa với một lời nguyền và ra lệnh cho hắn rút súng. Hắn do dự chỉ một chốc; sau đó, với một cái thở dài nhẹ, hắn rút súng trong im lặng và tự bảo vệ mình.

Cuộc đấu diễn ra rất ngắn ngủi. Tôi điên cuồng với mọi loại kích thích hoang dại, và cảm thấy trong cánh tay đơn lẻ của mình sức mạnh và năng lượng của một đám đông. Chỉ trong vài giây, tôi đã dùng sức mạnh thuần túy đẩy hắn vào tường ốp, và như vậy, khi đã có hắn trong tay, tôi đã đâm thanh kiếm của mình, với sự tàn bạo thô bạo, xuyên qua ngực hắn liên tục.

Vào khoảnh khắc này, có người cố mở khóa cửa. Tôi vội vã ngăn chặn sự xâm nhập, rồi ngay lập tức quay lại với kẻ đối đầu đang hấp hối của mình. Nhưng ngôn ngữ nhân loại nào có thể miêu tả đầy đủ sự kinh ngạc và kinh hoàng mà tôi cảm thấy trước cảnh tượng hiện ra trước mắt? Khoảnh khắc ngắn ngủi mà tôi đã quay đi đã đủ để tạo ra một sự thay đổi vật chất rõ ràng ở phần trên hoặc cuối phòng. Một chiếc gương lớn, (như ban đầu nó hiện ra trong sự bối rối của tôi), giờ đây đứng ở vị trí mà trước đó không hề có; và khi tôi tiến đến nó trong sự hoảng sợ cực độ, hình ảnh của chính tôi, nhưng với những nét mặt nhợt nhạt và đầy máu, tiến về phía tôi, với dáng đi yếu ớt và loạng choạng.

Như vậy, tôi nói, nó xuất hiện, nhưng không phải vậy. Đó là kẻ đối đầu của tôi – đó là Wilson, người đang đứng trước mặt tôi trong cơn hấp hối. Không có một sợi chỉ nào trong toàn bộ trang phục – không một đường nét nào trong tất cả các đặc điểm rõ ràng và đặc biệt của khuôn mặt đó không hoàn toàn giống với khuôn mặt của tôi! Mặt nạ và áo choàng của hắn nằm nơi hắn đã ném chúng, trên sàn.

Đó là Wilson; nhưng hắn không còn thì thầm nữa; và tôi có thể tưởng tượng rằng chính tôi đang nói khi hắn nói:

Ông đã chiến thắng, và tôi đầu hàng. Nhưng từ giờ trở đi, ông cũng đã chết – chết đối với thế giới và những hy vọng của nó. Trong tôi ông đã tồn tại – và, trong cái chết của tôi, hãy nhìn vào hình ảnh này, mà là của chính ông, để thấy rõ ràng ông đã giết chính mình hoàn toàn như thế nào.