Lòng tham là liều thuốc độc, là vết thương mà ai lỡ dính mắc là khó lòng dứt ra. Nó đem đến ta cho phiền muộn, sự khổ đau và mệt mỏi vô cùng. Hiểu về lòng tham, cũng là tự ý thức được vị trí của mình đối với nó mà phòng trừ, hạn chế.
Câu chuyện giếng nước và lòng tham
Người học và hành đạo, cần lưu tâm một điều rằng không nên vọng tưởng tương lai hay hối tiếc quá khứ. Hạnh phúc là thứ tồn tại hữu hình trong lúc này. Nhưng một phần của sự hạnh phúc không phải là sở hữu, mà chính là buông bỏ. Có một câu chuyện diễn giải lại điều này như sau:
Trên con đường bộ hành khắp thế gian, vị thiền sư mới ban đầu sức khỏe còn ổn định nên học và quán chiếu được nhiều điều. Nhưng thời gian và tuổi tác làm ông lụn bại, khi dừng chân để nghỉ ngơi ông đổ bệnh. May có bà lão kia cưu mang, đem về chữa bệnh bệnh với chăm sóc. Sau ba tháng ông dần ổn định và khỏe hẳn, để báo đáp ông liền đào bên cạnh nhà một cái giếng. Nước từ trong giếng ấy chảy ra trong lành, đem pha trà ngon tuyệt vời.
Tạm biệt lên lên vị thiền sư tiếp tục bộ hành qua khắp chốn. Một thời gian sau quay lại đường cũ, thấy nay nhà bà lão khang trang bề thế. Ra bà dùng nước trong giếng mà đem bán, chẳng mấy chốc nổi tiếng rồi người tới mua nườm nượp. Đoạn ấy tưởng bà lão vui lắm, ai ngờ bà nói, Giếng nước cứ cạn liên tục, vài ngày chẳng có gì bán cho khách.
Nghe vậy vị thiền sư nói, Không tốn kém. nước từ trong nguồn chảy ra mãi vậy mà không hài lòng sao?
Với bà lão kia, nước trong lòng giếng là một điều tất yếu, nên chẳng cần phải quý trọng hay nâng niu. Cho nên cái lúc cạn vơi là không chút ưng ý. Nếu như lúc đó bà hài lòng với những gì đã có, với sự khang trang của nhà cửa và tiếng thơm người ta đồn. Thì chắc rằng bà sẽ hạnh phúc hơn rất nhiều. Chính sự không thõa mãn của bà, làm lụi tàn đi những cảm xúc tích cực, những điều mà bà có thể vui mừng khi gặp phải. Sự độc lại của lòng tham lam ấy, ta dường như cũng dễ dàng nhìn thấy xung quanh mình. Chính bản thân họ, việc trở nên hạnh phúc là một điều dường như khó vô cùng.
Học cách buông bỏ để diệt lòng tham
Khi ta học được cách buông bỏ, là ta chấp nhận mọi thứ đến và đi thật nhẹ nhàng như cách nó tồn tại. Nếu ta cứ mải mê vào việc kiếm tiền, không ngưng một thủ đoàn nào thì sẽ lúc những thủ đoạn ấy sẽ quay lại và hành cho ta tơi tả. Nếu ta cứ ham công tiếc việc, mưu cầu danh lợi phồn hoa thì sẽ có lúc ta thèm nhưng không thể với tới sự bình yên và chân tình.
Khi ta học được cách buông bỏ, là ta biết được cái gì là vừa đủ, là trọn vẹn với chính mình. Cuộc sống này có nhiều thứ thừa thãi cho mọi người. Nhưng cũng có những thứ là thiếu thốn với đa số. Ta vơ hết vào phần mình, thì ai sẽ lấy đi những điều tư tự đối với ta?
Nếu ta học được cách buông bỏ, thì ta cũng sẽ dễ dàng đón nhận những cái mới hơn để thế chân vào đó. Ai cũng vậy, cũng luôn hào hứng và thích thú với những điều mới mẻ. Những liệu một ai đã sẵn sàng tâm thế mà đón nhận nó, mà không vướng mắc vào một điều chi trong quá khứ? Là tình cảm, là sự nghiệp, hay những mưu cầu vật chất cũng đều vướng phải điều này mà thôi.
Nếu ta không thể buông bỏ, những phiền não và vấn đề sẽ mãi chất chồng trong chính ta. Khiến ta luôn khó khăn trong việc tháo gỡ và né tránh. Cứ như thế liệu có còn một ngày ta có được cái hạnh phúc trọn vẹn, đủ và chân thành để cảm nhận lấy cuộc sống này? Có thể có, nhưng rất khó để duy trì nó một cách đủ và và đủ lâu. Chưa kể cái gọi là sâu sắc trong điều hạnh phúc ấy, là một điều dường như bất khả thi.
Lòng tham hãy nên tồn tại như một cái neo để ta đi đến cùng của mục đích. Chứ nó không nên là cái kim chỉ nam để dẫn lối trên hành trình mình đi. Bởi một điều tất yếu rằng nó sẽ dễ khiến ra mù quáng, u mê vào một hành trình không lối thoát. Hãy luôn kiên định, và học cách chấp nhận cũng như buông bỏ. Có như thế ta mới thấy những thứ đang nắm giữ trong tầm tay là quý giá, là hạnh phúc.
