Bài viết trên Instagram ngày 13 tháng 02 năm 2023

mỗi lần ai đó chê đồ ăn Huế khi họ ăn ở một nơi không phải Huế, mình lại ca bài ca quen đến thuộc lòng: đánh giá đồ ăn không nên là ngon dở, mà là hợp miệng hay không; vì dù một món là đặc sản hay tinh túy của vùng đất này, thì khi sang vùng đất khác cũng sẽ được người đầu bếp nơi ấy điều chỉnh nêm nếm cho hợp với nơi đó. vậy nên, nếu ăn rồi vẫn muốn đánh giá ngon dở, thì cần phải xem món ăn đó có phải là vị nguyên bản, hay đã được điều chỉnh thêm bớt hương vị.

mình kể tiếp là lúc còn đi học ở Huế, tìm được quán mỳ Quảng rồi thích cách chế biến mà thường xuyên đến, xong rủ bạn cùng khóa người Đà Nẵng đến ăn để bạn đỡ nhớ nhà. tô mỳ bưng lên, bạn đang háo hức bỗng chùng xuống, mặt hết cười còn miệng thì chửi vì tô mỳ nước chan ngập gần đến vành như tô bánh canh bán ngoài đường. sau này vào Đà Nẵng thì mới biết, mỳ Quảng nước chỉ chan vừa đủ để trộn và chẳng nơi nào hào phóng nước dùng trong tô mỳ cả.

dù không hiểu sao phải biến tấu món mỳ Quảng đến mức vậy, nhưng mình biết rằng đôi khi sự điều chỉnh nêm nếm ấy lại có cái hay riêng của chúng – giúp người từ vùng xa lạ này dễ dàng tiếp cận, cảm nhận ẩm thực vùng đất mới kia theo cách thân thiện nhất có thể.

cũng là lúc đi học, có đám bạn người Hà Nội xuyên Việt rồi dừng chân ngang Huế, mình kéo cả lũ lên nhà cho ở ké. đến bữa tối, mẹ nấu đồ ăn mình thấy cũng bình thường, còn tụi bạn thì mặt đứa nào cũng như thở ra khói vì cay quá sức chịu đựng. đến bữa sau, cũng chừng ấy món nhưng mẹ mình nấu ít cay lại, mấy đứa vừa ăn lại vừa khen đồ ăn Huế đúng là tinh túy đất trời, riêng mình lại thấy nhàn nhạt chẳng có gì hấp dẫn.

mà cả ẩm thực chay cũng có sự điều chỉnh như vậy. Thái Phiên có quán chay mình rất thích, thỉnh thoảng lại rủ bạn đến và đa số lần mọi người đều chung nhận định đồ ăn ngon. thế mà lần kia đi cùng anh bạn thuần chay, anh bảo đồ ăn hơi đậm đà so với đồ chay thông thường. lúc ấy, mình chợt nghĩ, ra lý do thích đồ ăn ở đây là vì chủ quán đã điều chỉnh nêm nếm để những người không thường ăn chay (như mình) cảm thấy hợp khẩu vị và dần quen với việc ăn chay.

viết dông dài vậy, nhưng ai hỏi thích món ăn vị nguyên bản hay được điều chỉnh, thì mình luôn trả lời: món nào ngon thì thích, đơn giản vậy thôi.