Aldo Leopold | Niên lịch miền gió cát (Chương 08)

Cánh đồng xanh cỏ ột vài bức họa may mắn chịu đựng được thử thách của thời gian và nhờ thế được nhiều thế hệ liên tiếp chiêm ngưỡng; trong mỗi thế hệ, sẽ lại có một vài người xem trân trọng chúng.

Tôi biết một bức họa phù du chóng tàn đến nỗi nó hiếm khi có người xem, ngoại trừ một vài chú hươu thơ thẩn. Bức tranh đó do một dòng sông chấm phá nét cọ, và trước khi tôi kịp mời bạn bè đến chiêm ngưỡng tuyệt tác này thì chính dòng sông ấy cũng tự xóa nó khỏi tầm mát. Sau đó thì bức họa chỉ còn tồn tại trong tâm trí tôi mà thôi.

Như các nghệ sĩ khác, dòng sông của tôi cũng dễ thay tâm đổi tính.

Không ai có thể đoán trước được nó sẽ cao hứng vẽ tranh lúc nào, và liệu cơn thiên hứng đó sẽ kéo dài bao lâu. Nhưng vào giữa những ngày hè rực rỡ, khi những dải mây trắng bồng bềnh lơ lửng tầng không, ta nên đi bộ xuống bãi cát ven sông để ngó xem dòng sông đã bắt đầu sáng tác hay chưa.

Tác phẩm bắt đầu bằng một dải phù sa rộng lớn quét mỏng trên bãi cát nơi triều rút. Trong lúc lớp phù sa này dần khô dưới ánh nắng, bầy sẻ cánh vàng tắm gội trong vũng nước trên bãi sông, trong khi hươu nai, chim diệc, chim choi choi, gấu trúc Bắc Mỹ, và các con rùa dệt những vết chân trên nền vải sa – tanh của bãi bồi. Tính đến thời điểm này thì chúng ta vẫn chưa thể đoán định được liệu sẽ có chuyện gì tiếp diễn.

Nhưng khi tôi nhìn thấy những nhánh cây năng ngọt (Eleocharis) bắt đầu phủ xanh lớp phù sa, thì sau đó tôi bắt đầu quan sát kỹ hơn, vì đây là dấu hiệu cho thấy dòng sông đang nổi hứng vẽ tranh. Chỉ sau một đêm các cây năng ngọt đã mọc thành mảng lớn, rậm rì xanh mướt khiến cho những con chuột đồng từ trên quả đồi bên cạnh cũng không thể cưỡng được cơn thèm muốn. Từng đàn lũ lượt kéo xuống cánh đồng mới lên xanh và hiển nhiên đã dành nhiều đêm sục sạo trong đám cỏ mềm mượt như nhung.

Bằng chứng cho cuộc khám phá hồ hởi của chúng là một mê cung những lối mòn vết chân chuột bằng phẳng. Bầy hươu thì chỉ đi lại trên đám cỏ, tận hưởng cảm giác nệm cỏ mơn man dưới chân. Ngay cả một con chuột chũi cả đời không đi đâu cũng đào hầm tìm đường đến bãi cát khô để thăm thú dải cỏ năng xanh ngắt, nơi nó có thể tới lui gặm nhấm đến khi thỏa chí.

Ở giai đoạn này, các chồi non của vô vàn loại cây khác, quá nhiều để điểm mặt gọi tên, liền nhất loạt chui lên từ nền cát ẩm phía dưới mảng cỏ xanh.

Để xem bức tranh toàn thể, hãy để dòng sông âm thầm làm việc thêm ba tuần nữa, sau đó quay lại thăm bãi cát vào một sáng trời trong khi mặt trời đã xua tan làn sương mù buổi sớm. Người nghệ sĩ đã tô điểm sắc màu lên tranh, và phun lên đó những giọt sương long lanh. Lớp cỏ năng với màu xanh nổi bật hơn bao giờ hết, giờ đây được điểm xuyết bằng những bông mao địa hoàng màu lam, hoa mõm rồng phớt hồng, và những đóm hoa rau mác mọc lên một nhành cẩm chướng đâm màu trắng sữa. Đó đây mọc lên một nhành cẩm chướng đâm thẳng lên trời như một mũi lao đỏ thắm. Ở mé đầu bãi cát, những bông cúc bạc đầu màu tím và cúc mâm xôi (joe – pye) màu hồng phấn đứng ngẩng cao đầu bên cạnh những bờ liễu. Và nếu bạn đi tới một cách yên lặng và khiêm nhường, như bất cứ ai nên làm khi đặt chân tới bất cứ nơi đâu với vẻ đẹp hiếm hoi, bạn có thể sẽ khiến một chú hươu với màu lông cáo khẽ giật mình trong lúc đang đứng chìm đắm trong khu vườn tuyệt tác của mình.

Đừng mất công quay lại tìm kiếm cánh đồng hoa này lần thứ hai, vì nó sẽ không còn nữa. Hoặc là thủy triều rút đã làm nó trở nên khô cạn, hoặc thủy triều lên đã bào mòn bờ cát trở về nguyên trạng ban đầu. Nhưng bạn có thể treo bức tranh đó mãi mãi trong tâm trí, và tự thầm hy vọng rằng, vào một mùa hè nào đó, cơn hứng khởi sáng tác sẽ lại đến với dòng sông.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 01 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 02 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 03 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 04 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 05 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 06 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 07 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 09 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 10 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 11 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 12 tại đây.

Đọc Niên lịch miền gió cát, chương 13 tại đây.