Không làm gì mà sao vẫn mệt?

May mắn thay, có những cách giúp chống lại sự kiệt sức tinh thần và thể chất, ngay cả khi cô lập.

Ai mà ngờ không ra khỏi nhà lại có thể mệt mỏi đến vậy? Có rất nhiều lý do khiến chúng ta cảm thấy kiệt sức lúc này. Từ lâu ta đã biết đến tác hại của việc thiếu ngủ, nhưng ngủ quá nhiều cũng khiến suy giảm nhận thức. Những gì bạn làm trong ngày sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ ban đêm.

Sự mệt mỏi tập thể này còn hơn cả giấc ngủ. Kiệt sức không nhất thiết liên quan đến việc bạn ngủ bao nhiêu (dù điều đó có tác động). Sự cô lập thì không bao giờ là điều tốt. Con người là loài động vật xã hội. Việc đổ xô lên Instagram Live để xem DJ, concert, hoặc họp mặt qua Zoom cho lớp thể dục hay đoàn tụ gia đình là điều rất đẹp. Nhưng ta vẫn cần tiếp xúc thực sự. Đó là một yếu tố quan trọng.

Cũng như mọi thứ, chuyện này rồi cũng sẽ qua. Trong lúc này, việc duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần là chìa khóa để giữ mức năng lượng ổn định và tâm trí tỉnh táo. Mệt mỏi sẽ không giúp hệ miễn dịch của bạn – thứ đặc biệt quan trọng ngay bây giờ. Dưới đây là sáu lý do bạn có thể đang cảm thấy mệt mỏi, và cách khắc phục.

Ánh nắng mặt trời

Nhiều thành phố đã khuyến khích tập thể dục ngoài trời, nhưng cũng có nơi đóng cửa công viên, đường mòn và bãi biển (như ở Los Angeles). Dù cuộc tranh luận về khoảng cách an toàn vẫn tiếp diễn, ta biết rằng thiếu ánh sáng mặt trời có thể gây trầm cảm. Dù đang là mùa xuân, nếu bạn không có không gian ngoài trời để đi bộ hay vận động, bạn có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Ít hoạt động làm chậm trao đổi chất, góp phần gây uể oải; ánh sáng ít đi cũng làm giảm sản sinh melatonin và serotonin – có thể khiến lo âu và trầm cảm trầm trọng hơn.

Cách khắc phục: Nếu bạn có thể ra ngoài mỗi ngày một lần, dù chỉ đi bộ quanh khu nhà, hãy làm vậy. Còn về vận động, các lớp học trực tuyến chưa bao giờ phổ biến đến thế. Bạn có thể tìm bất cứ hình thức nào mình muốn trên Instagram Live hoặc YouTube. Nhiều huấn luyện viên hàng đầu đang dạy lớp học qua Zoom. Một chút vận động sẽ có tác dụng lớn.

Thói quen

Con người là loài sống theo thói quen. Khi lịch trình bị đảo lộn, ta cảm thấy lạc lõng. Đôi khi một lịch trình mới mang lại cảm giác tươi mới, nhưng trong hoàn cảnh nhiều người đang lo lắng về tài chính – 22 triệu người Mỹ đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp chỉ trong vòng bốn tuần – thì việc duy trì năng lượng để làm theo lịch trình là điều khó. Tuy vậy, việc duy trì thói quen là quan trọng, vì khi nó bị phá vỡ, thời gian trở nên mất định hướng.

Cách khắc phục: Cố gắng thiết lập càng nhiều thói quen càng tốt. Bạn có thể đã nghe lời khuyên rằng nên tắm và mặc đồ tử tế mỗi ngày – điều đó thực sự cần thiết. Đặt lịch ngủ cố định và cài báo thức cũng rất hữu ích. Hãy giữ những thói quen bạn có thể, và thử tạo thêm thói quen lành mạnh mới. Điều ngạc nhiên là những thói quen mới có thể trở thành tự nhiên rất nhanh.

Dinh dưỡng

Nói đến sức khỏe, có vẻ như điều kiện nền tảng nguy hiểm nhất liên quan đến triệu chứng nặng của COVID-19 – ngoài tuổi già – là béo phì. Theo New York Times đưa tin: Nghiên cứu mới cho thấy béo phì là yếu tố nguy cơ lớn nhất, chỉ sau tuổi cao, đối với bệnh nhân phải nhập viện vì Covid-19. Doanh số thực phẩm chế biến sẵn, bánh quy mặn và bắp rang tăng mạnh, trong khi rau củ quả bị bỏ hư. Ăn quá nhiều và tiêu thụ đồ ngọt, thức ăn công nghiệp đều làm giảm năng lượng, gây ra cảm giác mệt mỏi.

Cách khắc phục: Giảm lượng calo và thu hẹp khung giờ ăn là hai cách quan trọng để giảm cân và tăng năng lượng. Chúng ta đều cần giữ hệ miễn dịch mạnh mẽ nhất có thể lúc này. Theo bác sĩ Drew Ramsey – người thực hành tâm thần học dinh dưỡng – các nhóm thực phẩm ông khuyên dùng gồm rau xanh, rau củ có màu sắc đa dạng, và các loại cá nhỏ, đặc biệt là cá mòi và cá cơm. Ông muốn thấy cầu vồng màu sắc trên từng đĩa ăn. Và nếu bạn cần một khởi đầu nhanh chóng, đồng thời giúp kiểm soát ăn uống cảm xúc, tôi đề xuất thử Potato Hack.

Rượu bia

Ngay sau khi lệnh ở nhà được ban hành, doanh số rượu tăng vọt 55% – rượu mạnh tăng 75%, rượu vang 66%, và bia 42%. Tổng thể, doanh số rượu trực tuyến tăng 243%. Dù xu hướng này đã chững lại, chúng ta vẫn đang uống khá nhiều: Cứ ba người Mỹ thì có một người uống nhiều hơn khi ở nhà. Vì rượu phá hủy chu kỳ REM, bạn sẽ không có được giấc ngủ sâu và phục hồi mà cơ thể cần.

Cách khắc phục: Đừng uống – ít nhất là không uống nhiều, và không uống mỗi ngày. Một người bạn cũ của tôi kể rằng ở Jamaica, mỗi khi gia đình hay bạn bè thèm ăn hoặc uống rượu, họ sẽ uống trà. Kỳ lạ thay, điều đó có tác dụng – ít nhất là theo trải nghiệm của tôi. Giữ đầu óc bận rộn với trò chơi ô chữ, Sudoku (hoặc cờ vua nếu bạn có người chơi cùng) là cách phân tán tốt. Tập thể dục cũng là cách tuyệt vời để hướng tâm trí đến điều lành mạnh hơn.

Thời gian trên màn hình

Tất nhiên, giờ ai cũng dán mắt vào màn hình, nhưng điều đó không có nghĩa ánh sáng xanh là tốt. Việc liên tục kiểm tra tin tức là cú đúp mệt mỏi: cả phương tiện lẫn nội dung đều làm chúng ta kiệt sức.

Cách khắc phục: Ta sẽ không bỏ màn hình. Theo New York Times, một cách tiếp cận 3C có thể hữu ích. Dù không phải ai cũng có Children (Trẻ nhỏ), nhưng Content (Nội dung) và Context (Bối cảnh) thì có thể áp dụng. Cập nhật tin tức từ nguồn đáng tin cậy là cần thiết. Nhưng không nhất thiết phải đăng nhập mỗi giờ – thậm chí mỗi ngày cũng không cần. Tuy nhiên, cũng đừng rút lui hoàn toàn. Tham gia công dân chưa bao giờ quan trọng đến thế. Chỉ cần nhớ dành thời gian để mắt bạn nghỉ ngơi.

Thuyết âm mưu

Thuyết âm mưu khiến ta mệt mỏi. Cái Bill Gates tạo ra 5G để giảm dân số thế giới rồi buộc người sống sót cấy chip khi tiêm vaccine thật sự khiến tôi mệt chỉ vì phải gõ ra nó. Những hố thỏ mà các thuyết này đào xuống chẳng giúp ích gì cho ai.

Cách khắc phục: Không phải mọi điều bạn không đồng ý đều thuộc về truyền thông chính thống. Chúng ta (xứng đáng) ca ngợi các nhân viên y tế đang mạo hiểm tính mạng. Phóng viên có thể không tiếp xúc trực tiếp với virus, nhưng họ cũng đang liều mình để giữ cho ta được thông tin. Một chút tìm hiểu có thể làm nên điều kỳ diệu cho sức khỏe tinh thần của bạn – và cả của những người trên mạng xã hội của bạn. Hãy đặt câu hỏi với mọi thứ – kể cả với chính mình.