Tại sao hầu hết mọi người đều thuận tay phải?

Người thuận tay trái có khả năng bị đâm vào tim cao hơn.

Chín trong mười người là người thuận tay phải, một sự mất cân bằng mà các nhà nghiên cứu trong nhiều thập kỷ đã cố gắng giải thích nhưng chưa đạt được thành công dứt điểm.

Mở đầu

Một trong những ý tưởng được xem xét là giả thuyết chiến đấu, gợi ý rằng việc thuận tay trái mang lại lợi thế trong chiến đấu, mặc dù đi kèm với một ảnh hưởng tiêu cực tổng thể đến sức khỏe thể chất, khiến cho số người thuận tay trái vẫn hiếm trong dân số. Thực tế, nam giới – những người trong lịch sử đã cạnh tranh mạnh mẽ nhất để giành tài nguyên và bạn đời – có tỷ lệ thuận tay trái cao hơn một chút so với nữ giới. Hơn nữa, các nghiên cứu cho thấy người thuận tay trái thường vượt trội hơn người thuận tay phải trong các môn thể thao đối kháng cũng như các môn đòi hỏi sự phối hợp tay và mắt như tennis, bóng chày và bóng chuyền. Điều này có thể là do đối thủ thường không quen đối mặt với người thuận tay trái vì họ hiếm gặp hơn.

Tuy nhiên, một vấn đề lớn với giả thuyết chiến đấu là bất lợi về sức khỏe mà nó dự đoán không xuất hiện trong các nghiên cứu quy mô lớn. Nhìn chung, người thuận tay trái không có vẻ gặp nhiều vấn đề sức khỏe hơn người thuận tay phải, cũng như không sống ngắn hơn.

Tay trái so với tay phải

Nhận thấy vấn đề nổi bật này, một nhóm ba nhà khoa học tại Đại học Lund ở Thụy Điển và Đại học Chester ở Vương quốc Anh đã đề xuất một phiên bản cập nhật cho giả thuyết chiến đấu, phù hợp hơn với dữ liệu hiện tại. Trong một bài báo đăng trên tạp chí Symmetry, Matz Larsson, Astrid Schepman và Paul Rodway lập luận rằng con người thuận tay phải thực sự có lợi thế chiến đấu lớn hơn trong phần lớn lịch sử của loài người, đó là lý do tại sao họ trở nên chiếm ưu thế hơn.

Khi số người thuận tay trái trở nên hiếm hơn, họ có được một lợi thế bất ngờ và tỷ lệ người thuận tay trái và tay phải trong một cộng đồng dần ổn định, họ giải thích thêm.

Vậy tại sao con người thuận tay phải lại có lợi thế chiến đấu? Theo các nhà nghiên cứu, điều này liên quan đến vị trí của trái tim và ý tưởng rằng con người trong phần lớn lịch sử đã chiến đấu chủ yếu bằng các loại vũ khí nhọn cầm tay như giáo gỗ.

Lợi thế trong chiến đấu

Khoảng ba phần tư trái tim nằm ở phía bên trái của lồng ngực, khiến phía bên trái của ngực trở thành một mục tiêu dễ bị tổn thương bởi các đòn chí mạng. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng khi con người chiến đấu bằng vũ khí đâm, tay được sử dụng để cầm vũ khí quyết định khu vực nào của ngực bị lộ trước đối thủ. Tay cầm vũ khí ở tay trái sẽ xoay bên trái của ngực, và do đó là phần lớn của tim, về phía kẻ thù, trong khi tay cầm vũ khí ở tay phải sẽ xoay ngược lại. Hơn nữa, một cánh tay trái tự do có thể được sử dụng để đỡ đòn tấn công từ giáo trong chiến đấu. Tổng thể, điều này có nghĩa là người thuận tay phải có thể được bảo vệ tốt hơn khỏi các đòn đánh chí mạng.

Dựa trên phiên bản mới của giả thuyết chiến đấu này, một dự đoán quan trọng có thể được đưa ra. Vì không có bất lợi về sức khỏe từ việc thuận tay trái và áp lực tiến hóa từ việc chiến đấu bằng vũ khí nhọn không còn nữa, chúng ta nên thấy tỷ lệ người thuận tay trái giữ nguyên trong các xã hội hiện đại hoặc thậm chí tăng lên. Một số nghiên cứu gợi ý rằng số người thuận tay trái đã tăng trong thế kỷ 20, nhưng chưa rõ liệu điều này là do lý do di truyền hay văn hóa.

Cần lưu ý rằng lời giải thích mới này về sự chiếm ưu thế của người thuận tay phải vẫn chỉ là một giả thuyết, dựa trên suy đoán từ các dữ kiện sinh lý học và những ghi nhận hành vi, với sự hỗ trợ bổ sung từ các tập dữ liệu lớn nhưng mang tính quan sát. Giả thuyết chiến đấu đã được sửa đổi rất hợp lý, nhưng vẫn chưa được chứng minh.