Note này là một note tổng hợp, và nhìn lại, về cuộc sống và trải nghiệm của tôi trong suốt thời gian làm sinh viên, đằng đẵng bốn năm mà có gì hay?
Những ngày đi học
Ở trên trường tôi không dành nhiều thời gian cho việc học, cả việc ôn thi nữa.
Bởi ngay từ khi nhận được giấy báo vào Đại học, tôi đã xác định đi học không vì điểm số hay lấy điểm số là cái mốc để phấn đấu chăm chỉ. Trải nghiệm và những điều hay ho cần phải hướng đến. Vì thế mà cả bốn năm đi học tôi không chuyên tâm nhiều vào mảng học tập trên trường cho lắm, để dành thời gian cho những trải nghiệm và học những điều thích học.
Nhưng không có vui vẻ hay tự hào gì khi điểm số cực kỳ nát bét và nằm ở phần còn lại của thế giới.
Hồi năm nhất với đầu năm hai, vẫn còn đi học khá là chăm chỉ, không dong tay phát biểu nhưng cũng đi học chuyên cần, lâu lâu quên phòng lại đi mò nhưng chả có buổi nào bỏ tiết, bùng tiết. Đấy là thời gian học hành đàng hoàng và có vẻ ngoan ngoãn, tử tế nhất trong cả bốn năm đi học.
Sang học kỳ hai năm hai, bắt đầu bị lôi kéo vào con đường hoạt động xã hội, bắt đầu hay nghỉ học, ban đầu là những ngày quá sức là cấn lịch hay quá mệt, sau là những ngày bị chèn lịch với nhác đi học, tiếp nữa là nghỉ vì thích thì nghỉ mà thôi :3 Càng về sau nghỉ học càng nhiều.
Hồi kỳ hai năm ngoái, nghỉ học nhiều đến độ thầy Trưởng khoa trực tiếp dạy môn ấy nhớ mặt, nhắc nhở. Và cũng trong học kỳ ấy, nghỉ nhiều đến độ một cô giáo quên luôn cả mặt với tên tôi, tưởng tôi không tồn tại trong lớp.
Và thực, không tự hào gì khi viết những dòng này.
Những câu lạc bộ, đội nhóm
Có thời kỳ hoàng kim, có người chị đã hỏi tôi đang tham gia bao nhiêu câu lạc bộ, đội nhóm, lúc ấy thật thà bảo là năm, chị hoảng.
Trong trường tham gia cả là ba câu lạc bộ, sáng lập một, tôi kể ba.
Thư Viện Miễn Phí là câu lạc bộ tôi vẫn còn ở lại đến bây giờ. TVMP tạo nên một không gian chia sẻ những cuốn sách và lan tỏa giá trị đọc sách đến mọi người, hoạt động công chúng chính yếu là trưng bày sách vào mỗi thứ 3 và thứ 6 hàng tuần, là nơi các bạn sinh viên có thể mượn lấy những đầu sách đem về đọc mà không mất bất kỳ khoản phí nào.
Những tháng ngày trực sách là những tháng ngày khiến tôi nhớ nhất của cuộc đời sinh viên, đặc biệt là hồi năm một với năm hai, khi ấy có rất nhiều người, rất nhiều bạn, rất nhiều đầu sách để đưa cho nhau đọc.
Những buổi trưa hè nắng gắt ngồi tụm vào nhau ở dãy ghế đá trước nhà H hay khi mưa thì bay vào tầng 1 nhà Y1 đều rất đáng nhớ. Cả ngày đầu mấy thúng sách để bên góc trường bưng qua, ngày nắng thì thoải mái bao nhiêu thì ngày mưa mệt bấy nhiêu, sợ mỗi thùng sách nó rách giữa đường giữa trời mưa tầm tã thì xong đời.
Tình yêu với sách với và văn chương là một trong những tác nhân khiến tôi vẫn còn bám trụ lại, bên cạnh những mối quan hệ cực kỳ tuyệt vời. Tôi nhớ cái lần đầu tiên biết đến TVMP là hôm khai giảng muộn, chạy ra ngoài có việc thì thấy bên Trực sách đang trưng mẫu đơn đăng ký, thấy hay hay liền lấy một tờ rồi đăng ký, phỏng vấn xong rồi vào tham gia.
Đi với thời gian là những lần lên xuống của cảm xúc, ở trong Thư Viện Miễn Phí thì đủ cả, nhiều lần muốn bay ra ngay lập tức, nhưng chả hiểu sao bây giờ vẫn còn chút vấn vương ở đấy. Bốn năm không phải là quãng thời gian dài, nhưng ít nhiều tôi cũng sống đủ thăng thầm với nó từ cái lúc hoàng kim cho đến khi khủng hoảng ngập tràn…
Hạt Nhân là một câu lạc bộ thiên về kỹ năng thanh niên, là câu lạc bộ tôi tham gia sau này, sau TVMP một thời gian ngắn. Tham gia với một lý do vô cùng lãng xẹt: tìm thông tin của một người bạn học khoa Lý bị mất liên lạc, mà Hạt Nhân những ngày đầu là câu lạc bộ của khoa Lý, giai đoạn sau trở thành câu lạc bộ trực thuộc Đoàn trường. Kết quả tìm kiếm không như mong muốn, đáng ra sau khi không đạt mục đích thì rút, nhưng thấy Hạt Nhân hấp dẫn quá nên ở lại.
Những ngày đi trại đầy khắc nghiệt hay những lần trong vòng tròn sinh hoạt tập thể là những lần tôi sống gần hơn với con người thật của chính tôi. Được vui, được buồn, được làm việc và thể hiện hết cái tôi với những đam mê.
Có những người bạn rồi nâng lên là những người đồng đội, kề vai sát cánh cùng nhau trong những ngày hoạt động chung, những lúc gian khó và cả những thử thách để cùng vượt qua. Khoảng sau này không còn tham gia nữa thì không tìm thấy điểm chung, con đường cũng không cùng nhau thì nên dừng lại, để những điều tốt đẹp nhất luôn hiện hữu.
Trong thời gian đi học ở trường, cảm hứng không biết ở đâu ra mà tập hợp một nhóm nhỏ lập trang Humans Of HUCE, đi tìm và kể lại câu chuyện của những con người của Sư phạm. Cả quá trình tập hợp và xây dựng là một chuỗi ngày thăng trầm đầy ngẫu hứng, với những bước đi chẳng hề tính toán trước.
Đi thu thập với phỏng vấn vui phải biết, bản thân cứ như một người khác ấy. Nhớ nhất là cái dịp hai mươi tháng mười cách đây hai năm, tối hôm trước Thỏ nảy ra ý tưởng đi mua bông về tặng các cô dì lao công, giữ xe trong trường rồi rủ tôi, làm hoạt động cho HOE luôn.
Nói là làm, sáng sớm hôm sau hai đứa co ro chạy về chợ đầu mối lượn lờ tìm bông nhưng không ưng ý, bèn chạy lên chùa Thiên Mụ ngồi cắt với vẽ thiệp, tranh thủ đợi bình minh lên. Bình minh lên rồi có thêm Diệu góp sức, cả ba đứa te te chạy khắp trường tặng bông hết người này đến người kia, vui phải hết biết, không chỉ tôi mà còn cả người nhận nữa, thấy nụ cười rạng rỡ mà tôi với mấy đứa cũng vui lây, hạnh phúc phải hết nói Sau cũng vì ngẫu hứng, nên tiếp tục là vô cùng khó khăn, chẳng đứa nào đủ sức với thời gian để tiếp tục, nên giờ cứ để nó chìm dần, chìm dần. Đấy là điều khiến tôi tiếc nuối nhiều nhất khi còn ở trường.
Ngoài trường tôi từng tham gia là cả ba hay bốn gì đấy, không nhớ nữa, nhưng để kể là mang dấu ấn bước ngoặc thì chỉ có một.
Đó là CANI, biết lần đầu qua chương trình Huế360 2nd. Lúc đấy là làm CTV, chạy theo khá là mệt nhưng rất là vui, lần đấy sai hơi bị nhiều nhưng học cũng không có ít. Sau này và những lần sau nữa là những lần tham gia với vai trò CTV, học và trải nghiệm từng bước mà hoàn thiện.
Thời gian ở trong CANI với tôi khá là ngắn ngủi và dang dở, nhưng chính cái dang dở ấy làm sau này tôi nhớ về nó rất là nhiều. Năm ngoái Huế360 3rd được triển khai sau một thời gian dài im lặng, sự quay trở lại này là điều tôi mong chờ từ lâu, cũng của rất nhiều người nữa. Cứ như một chuyến trở về quá khứ với những điều tốt đẹp nhất đã từng có vậy. Sau này có tham gia thêm CTXH tỉnh, Roda Production, Let_s Do It Hue đều ít nhiều để lại dấu ấn riêng biệt, đặc trưng riêng.
Những tờ giấy
Ở trường có tổng cộng bốn tờ giấy làm tôi nhớ mãi. Hai tờ giấy khen, một tờ kiểm điểm, một tờ tường trình.
Tấm giấy khen đầu tiên là của Đoàn, nhận hồi chừng này cách đây hai năm. Tấm tiếp theo là của Hội sinh viên, nhận sau đấy tầm một năm rưỡi. Tấm đầu tiên đang được treo trang trọng ở nhà tôi, còn tấm sau thì quên đem lên nên tạm thời để ở phòng. Trong suốt thời gian đi học, có lẽ đây là điều khiến tôi tự hào và vui nhất, bởi lẽ không phải ai cũng có thể nhận của cả Đoàn lẫn Hội trong thời gian đi học, dù càng về sau tôi càng mờ nhạt trong trường.Tờ kiểm điểm và tờ tường trình là hai tờ giấy tôi viết một cách vô cùng lãng xẹt, cũng vì nó mà ít nhiều cô giáo của tôi bị ảnh hưởng. Khi viết và cả sau này nữa tôi nghĩ rất nhiều về chuyện học hành trên lớp, cả những khi nghỉ học và vắng học đều cẩn trọng hơn. Tờ giấy kiểm điểm cá nhân tôi xem nó là một biến cố trong đời sinh viên, bản thân có một vài thay đổi rõ ràng sau tờ giấy ấy.
Ở ngoài đường không đa dạng về thể loại nhưng phong phú về nội dung hơn.
Trước khi ngồi viết những dòng này, tôi lật đếm tất cả những tờ giấy chứng nhận trong các khóa tập huấn, hoạt động hay sự kiện đã nhận được. Tổng cộng là 18 tờ. Những tờ giấy chứng nhận trải dài từ hồi tháng 4 năm 2015, là cái dấu ấn cho con đường hoạt động xã hội cho đến bây giờ. Thanh niên có, minh bạch có, môi trường có, nhân quyền cũng có. Khá là đa dạng và ôm đồm. Bởi vì khi tôi chưa biết tôi thích gì, tôi mạnh nhất ở mảng nào, thì việc trải nghiệm và cảm nhận hết tất cả là cách đi tìm cảm hứng và đồng điệu trong những hoạt động.
May mắn là sau bao nhiêu lần thử và trải nghiệm, cũng biết được tôi thích gì và làm tốt nhất ở mảng nào.
Những chuyến đi
2015 bắt đầu cho những hành trình.
Tháng 3, đi thực tế ra Bắc, đi qua nhiều địa điểm, nhưng dấu ấn để lại không nhiều.
Tháng 4, đi Nam Giang, Quảng Nam. Là điểm bắt đầu cho những hành trình hoạt động xã hội sau này. Quen và kết nối cũng kha khá, qua đó mà kết nối và hỗ trợ tôi rất nhiều sau này.
Tháng 11, trở lại Hanoi cho trại Tranh biện Y2D trong một tuần liền, cùng ăn cùng ở cùng tranh biện với nhau. Trong tất cả 18 đứa trại sinh, tôi là đứa ở xa nhất, duy nhất không học ở Hanoi mà tham gia trại. Ở đấy, và về sau nữa, Y2D là khóa tập huấn khiến tôi nhớ mãi và muốn quay trở lại nhất, vẫn duy trì kết nối với một vài người bạn, mỗi khi ra lại Hanoi sau này luôn tìm đến tụi Y2D đầu tiên, tụi nó còn bảo tôi là đứa connect của nhóm, mỗi lần tôi ra là mỗi lần họp nhóm, cho dù cùng thành phố đấy nhưng chả mấy khi thấy mặt nhau. Cảm thấy hạnh phúc vì điều ấy.
2016 có những chuyến đi trên trời.
Tháng 3, đi Cao Bằng làm khảo sát. Chuyến đi kéo dài 10 ngày ít hơn vì có ghé qua Hanoi, mục đích đi Cao Bằng cũng vì sẽ được dừng chân ở Hanoi. Lần ấy là lần tiếp theo đi làm điều tra khảo sát cho một dự án. Trái giọng mà cũng không thể giả giọng được nên đợt đấy khi khá là khó khăn, sau phải thay đổi phương pháp lấy mẫu thì mới được như ý.
Trong tất cả các chuyến đi trải nghiệm, đấy là cần thử thách nhất mà tôi gặp phải, nhưng không vì thế mà chùn bước hay sợ hãi. Đi rồi mới thấy Cao Bằng làm du lịch khá ổn, có tuyến xe bus bắc từ trung tâm thành phố đến thác Bản Goốc và hang Pác Bó, nhìn lại thì thấy Huế cũng có tuyến xe bus từ Bến xe về tận Thuận An.
Tháng 11, lần đầu tiên được đi máy bay, lần đầu tiên vào Sài Gòn. Tháng này và tháng 3 tháng 4 hằng năm là dịp mà tôi có nhiều trải nghiệm nhất. Đợt ấy đi Sài Gòn để tham gia một khóa tập huấn về nhân quyền, khi đi về bản thân thay đổi rất nhiều thứ, đặc biệt là trong nhận thức.
Nhân quyền nghe có vẻ xa vời nhưng thực tế nó rất gần gũi, chúng ta chạm vào nó hằng ngày, chúng ta thực hành nó mọi lúc và chúng ta phớt lờ sự vi phạm nó một cách hiển nhiên. Sau chuyến đi Sài Gòn, về lại Huế ít hôm thì bay tiếp ra Hanoi tham gia Mock CEDAW, được vào tòa nhà UN, được vào vai nhân viên chính phủ, được tham gia viết báo cáo công ước. Lần đấy và cả tháng 11 ấy là dịp của những trải nghiệm, của những lần học hỏi. Cái tháng mà thời gian ở Huế ít hơn cả thời gian ở Hanoi lẫn Sài Gòn.
2017 mở đầu cho những chuyến đi xa.
Đầu tháng 1 quay trở lại Hanoi và Hòa Bình để tham gia một khóa tập huấn, ít nhiều cũng có liên quan đến thực hành nhân quyền. Mục đích và ý nghĩa của chuyến đi ấy với tôi khác xa những gì BTC mong muốn và đem lại. Nhưng không vì thế mà nhạt nhòa, ngược lại là vô cùng đáng nhớ và vô cùng đáng trân trọng, đặc biệt là khoảng thời gian vô cùng ngắn ngủi trong những ngày lang thang ở Hanoi.
Những người bước qua
Chuyện tình cảm trong bốn năm qua cũng khá là éo le và hơi bị trắc trở.
Hồi đấy chọn Sư phạm vì muốn đi cùng một bạn đang ở đấy, sau khi vào trường rồi thì bạn đấy rời Sư phạm để vào nam, lòng lúc ấy buồn cực kỳ vô hạn.
Cũng có đôi lần hẹn hò, tìm hiểu nhưng chẳng đi đến đâu. Điều may mắn và tốt đẹp nhất sau cùng là khi tình cờ gặp mặt nhau ở đâu đấy vẫn có thể mỉm cười chào nhau một cái rồi biến mất.
Đã từng có một lần buông tay vì chẳng thể tiếp tục, mọi thứ diễn ra rất nhẹ nhàng nhưng chẳng thể tìm thấy chút bình yên nào trong tâm hồn.
Và giờ đây đang thương một người rất nhiều, dù phía trước còn nhiều điều trắc trở và phải cùng vượt qua, nhưng những gì đã và đang có luôn rất đáng để trân trọng và đáng được trân trọng.
Những điều tiếc nuối.
Học tập tệ hại không phải là điều làm tôi tiếc nuối hay hối hận, vì đó là lựa chọn của tôi ngay từ đầu.
Ngoại ngữ là điều khiến tôi hối hận nhất khi không dành thời gian và sự nghiêm túc cần có để theo đuổi, kết quả giờ cái gì cũng cứ nửa nạc nửa mỡ. Một trong những điều khiến tôi hoang mang khi ra trường chính là đây.
Trong rất nhiều vai trò, ở rất nhiều hoạt động, đáng ra tôi có thể làm tốt hơn, làm ổn hơn nếu như chuyên tâm hơn một chút. Sự xao nhãng và ôm đồm là một điều ít nhiều ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Nếu như được làm lại, mà thôi, chẳng có đâu… Cứ làm tốt nếu như gặp lại là được rồi
Tổng kết
Như cái chớp mắt, mà bốn năm Đại học trôi qua vùn vụt. Tôi vẫn còn nhớ những ấn tượng ban đầu với những đứa bạn cùng lớp, cũng nhớ những gì tôi đã nói với tụi nó trong suốt thời gian qua, cả những gì tụi nó làm cho tôi nữa.
Bốn năm là một khoảng thời gian vừa phải, để tôi được nhìn những điều xung quanh được rõ ràng và sâu sắc hơn. Sẽ chẳng còn những lúc vô lo vô nghĩ như hồi năm nhất với năm hai, để nhường lại cho những điều cần phải nghĩ, phải quan tâm mỗi sáng thức dậy.
Những chuyến đi hay những khoảng lặng, những khi thất bại hay những lúc chán nản, những khi vui hay khi buồn, tôi đều luôn trân trọng. Có những điều ấy là tôi rằng tôi đang sống, sống rất trọn vẹn, không vì sợ mà không dám thử, không vì đắn đo mà bỏ qua.
Bốn năm Đại học, không hề hối hận.
