Để tạo nên thay đổi lớn trong cuộc sống, hãy áp dụng triết lý kaizen

Nếu Rome không được xây dựng trong một ngày, tại sao bạn nghĩ mình có thể thay đổi chỉ trong chốc lát?

Khái quát về sự thay đổi

Khi chúng ta muốn thay đổi cuộc sống, đặc biệt là thay đổi lớn, điều đó có thể trở nên đáng sợ. Nếu bạn quyết định giảm vài cân, rất dễ để từ bỏ khi thấy ít kết quả sau nhiều tháng mồ hôi, mệt nhọc và ăn rau trộn. Bất kỳ nhiệm vụ to lớn nào, từ cải thiện bản thân đến viết luận án, đều mang đến cảm giác nản lòng, khiến chúng ta làm việc nửa vời, thiếu tâm huyết.

Chúng ta không dễ đối phó với sự bao la, và một chân trời xa khiến nhiều người buông lời Mặc kệ, tôi đi uống một ly đây. Điều này gây ra những hệ lụy. Khi thất bại với mục tiêu của mình, chúng ta ít có khả năng thành công trong tương lai. Thành công mang đến thành công, và thất bại lặp lại chính nó.

Chúng ta kỳ vọng quá nhiều vào bản thân và người khác

Ai trong chúng ta cũng có điều chưa hoàn hảo. Dù bạn cố sống một cuộc đời không tì vết, không lỗi lầm, luôn hoàn mỹ, thì vẫn sẽ có điều gì đó để chỉ trích. Bạn có thể là người hào phóng và từ thiện, nhưng có lẽ bạn dành quá nhiều thời gian cho bản thân. Bạn có thể là người con tận tụy và hiếu thảo, nhưng có lẽ bạn không gọi điện cho cha mình thường xuyên như nên làm. Bạn có thể là nhân viên chăm chỉ, nhưng có lẽ đôi khi bạn dành chút thời gian công ty để lướt mạng xã hội. Không ai là hoàn hảo.

Nhưng mục tiêu không phải là hoàn hảo, mà là tốt hơn; sự hoàn mỹ là điều không thể đạt được.

Chúng ta sống trong thời đại kỳ vọng cao. Những sai lầm, dù vô tình, cũng có thể phá hủy sự nghiệp. Sự tha thứ dường như hiếm hoi như phượng hoàng Ai Cập. Tuy nhiên, nhìn nhận bản thân và người khác như những người tạm thời làm Thần (hoặc Chúa) thất vọng không hề lành mạnh. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung không phải vào việc trở thành người tốt nhất, mà là tốt hơn so với chính mình trước đây. Như triết gia La Mã Seneca từng nói:

Tôi không phải là một người thông thái, cũng không bao giờ trở thành người như vậy… Và vì thế, đừng đòi hỏi tôi phải bằng được những người giỏi nhất, mà hãy mong rằng tôi sẽ tốt hơn những người tồi tệ nhất. Thế là đủ nếu mỗi ngày tôi giảm bớt số lượng khuyết điểm và tự trách lỗi lầm của mình.

Triết lý của kaizen

Lệnh hãy tốt hơn là một ví dụ kinh điển về một mục tiêu mơ hồ, thiếu cụ thể, dễ dàng bị phá vỡ trước giờ ăn trưa. Những mục tiêu sáo rỗng, vô nghĩa và không được định rõ sẽ không dẫn bạn đến đâu. Đó là lý do tại sao triết lý kaizen (改善) của Nhật Bản lại mạnh mẽ và hữu ích đến vậy. Nó biến những điều tưởng chừng không thể vượt qua thành điều khả thi và giúp chúng ta hoàn thành những nhiệm vụ lớn lao nhất.

Kaizen không phải là bí mật cổ xưa được chôn giấu trong các cuộn sách nhà tu thất lạc. Nó là một phương pháp kinh doanh được Toyota – hãng xe hơi – phổ biến vào thế kỷ 20.

Kaizen nghĩa là sự thay đổi tốt đẹp, và đó là thực hành cải tiến liên tục, từng bước nhỏ. Đây là triết lý cho rằng tất cả chúng ta đều có thể cải thiện bản thân, nhưng cách tốt nhất (và bền vững nhất) để làm điều đó là chậm rãi và từng bước nhỏ. Toyota từng là một công ty dệt may, và quá trình chuyển đổi sang sản xuất xe hơi của họ không phải là một cuộc cách mạng qua đêm (gọi là kaikaku). Thay vào đó, mỗi ngày có một thay đổi, mỗi tuần có một cải tiến. Và khi một tháng trở thành một năm, những thay đổi phi thường đã được thực hiện.

3 ví dụ về kaizen

Kaizen có thể áp dụng trong đời sống hàng ngày. Dưới đây là 3 ví dụ thực tế:

Dọn dẹp nhà cửa

Dù nhà bạn lớn cỡ nào, việc dọn dẹp tổng thể thường bị trì hoãn đến mức lũ nhện đòi quyền chiếm chỗ. Một lần dọn dẹp lớn thật khó khăn, nhưng với kaizen, bạn có thể nói: Hôm nay, tôi sẽ chỉ dọn phòng ngủ. Hoặc Sáng nay, tôi sẽ lau ghế; chiều nay, tôi sẽ lau bàn. Có thể bạn sẽ mất nhiều thời gian hơn, nhưng công việc cuối cùng sẽ được hoàn thành.

Thành tựu thể thao

Đối với những người không chạy bộ, việc hoàn thành một cuộc marathon là kỳ tích đáng kinh ngạc. Nhưng bất kỳ cuộc đua nào cũng chỉ là những bước nhỏ liên tiếp. Nhiều vận động viên lặp đi lặp lại: Chỉ cần tới đỉnh đồi kia, hoặc Thêm một dặm nữa thôi, cho đến khi một dặm trở thành 26,2.

Thay đổi tính cách

Sự thật là thói quen có sức mạnh rất lớn. Khi chúng ta làm đi làm lại một việc, não bộ sẽ tự tái cấu trúc. Không thể trở nên tốt bụng chỉ sau một đêm. Điều đó đòi hỏi sự thay đổi nhỏ, từ từ – đòi hỏi kaizen. Vì vậy, hãy cố gắng làm một điều tử tế trước bữa trưa. Làm thêm một điều nữa trước khi đi ngủ. Theo thời gian, kaizen dạy chúng ta rằng, một ngày nào đó, bạn sẽ dễ dàng và tự nhiên làm những việc tốt. Bạn đã trở nên tốt bụng.

Triết lý kaizen cũng được thể hiện qua những câu nói như: Rome không được xây dựng trong một ngày, và Điều tốt đẹp đến với những ai biết chờ đợi. Trong một thời đại mà chậm bị xem là một điểm yếu, điều này khó để nhận ra. Nhưng, chậm rãi, từng chút một, qua thời gian dài, những điều vĩ đại có thể được thực hiện.