Cách tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống mà không cần tôn giáo

Dù tồn tại hàng loạt sự khác biệt về thần học giữa các phe phái tôn giáo, nhiều người vẫn dựa vào giáo lý để tìm ra ý nghĩa trong cuộc sống.

Liệu cuộc sống có thể có ý nghĩa mà không cần tôn giáo?

Cuộc sống có thể có ý nghĩa mà không cần tôn giáo không? Cảm xúc phổ biến thường được những người có đức tin bày tỏ thường có nghĩa là, Làm sao bất kỳ ai có thể bác bỏ ý niệm rằng một phiên bản gần đúng về vị thần mà tôi tin vào tồn tại? Dù tồn tại hàng loạt sự khác biệt về thần học giữa các phe phái tôn giáo, nhiều người vẫn dựa vào giáo lý để tìm ra ý nghĩa trong cuộc sống.

Có thực sự là giáo lý, hay là cộng đồng truyền tải giáo lý đó?

Tôn giáo chắc chắn có thể mang lại ý nghĩa cho cuộc sống. Tuy nhiên, ý nghĩa được phân tán rất rộng rãi. Nếu bạn muốn trải nghiệm một cảm giác chóng mặt do cố ý, hãy nhìn qua danh sách các giáo phái Cơ Đốc – rồi nhớ rằng đây chỉ là một tôn giáo, với vô số tôn giáo khác (cũng có vô số giáo phái riêng) đóng góp các định nghĩa của riêng họ.

Để công bằng, một số định nghĩa chung vượt ra ngoài các giáo phái

Có lẽ định nghĩa thường được nhắc đến nhất: một điều gì đó lớn lao hơn chính bản thân tôi. Đáng tiếc, cụm từ này thực tế không có ý nghĩa gì, hầu như không phải là ứng viên sáng giá cho một định nghĩa hoàn hảo về ý nghĩa. Một cơn lốc xoáy chắc chắn lớn hơn tôi; nó có thể tước đoạt ý nghĩa cuộc sống của tôi nếu nó cướp đi ngôi nhà của tôi. Nhưng rồi tôi có thể xây dựng lại. Ý nghĩa có thể được tìm thấy trong những vật thể, nhưng thường chúng ta định nghĩa nó như một trạng thái nội tại.

Thay vì những định nghĩa lớn lao, hãy xem xét một ví dụ cụ thể

Không hẳn là một từ đồng nghĩa, nhưng là cách mà ý nghĩa thể hiện trong cuộc sống.

Halima Aden được sinh ra tại một trại tị nạn ở Kenya vào năm 1997. Người Hồi giáo gốc Somali này chuyển đến Mỹ khi cô lên sáu. Ba năm trước, cô đã thu hút sự chú ý khi tham gia cuộc thi hoa hậu bang Minnesota trong bộ đồ bơi burkini và chiếc khăn trùm hijab. Dù không giành chiến thắng, cô đã lọt vào bán kết và gây bão trên các phương tiện truyền thông. Lật đổ những tiêu chuẩn sắc đẹp thông thường của Mỹ, cô nói:

Việc không thấy những phụ nữ giống mình trên các phương tiện truyền thông, và đặc biệt là trong các cuộc thi sắc đẹp, gửi đi thông điệp rằng bạn không đẹp, hoặc bạn phải thay đổi cách mình trông như thế để được coi là đẹp, và điều đó không đúng.

Aden gần đây đã tái xuất trên báo giới khi chụp ảnh cho ấn bản đồ bơi của tạp chí Sports Illustrated năm nay. Trong buổi chụp hình, cô đã nói về hành trình đáng kinh ngạc của mình khi trở về quê hương.

Tôi cứ nghĩ đến tôi lúc sáu tuổi, khi ở cùng đất nước này, trong một trại tị nạn. Vì vậy, việc tôi lớn lên và sống giấc mơ Mỹ, rồi trở lại Kenya để chụp cho SI ở những nơi đẹp nhất của Kenya – tôi nghĩ đó không phải là câu chuyện mà ai cũng có thể tạo ra.

Aden sau đó đã bàn luận về những tiêu chuẩn sắc đẹp không công bằng áp đặt lên phụ nữ và ý niệm về giá trị bản thân. Cô tôn vinh những giá trị của Mỹ, chẳng hạn như khả năng của một người tị nạn, khi phải đối mặt với những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất có thể, vẫn có thể thành công và tự hào về di sản của mình. Aden đã tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống khi mọi khó khăn đều chống lại cô. Đây là một câu chuyện sâu sắc và truyền cảm hứng.

Sau đó, tôi đã mắc sai lầm khi chia sẻ bài báo trên mạng xã hội

Bạn cũng có thể lướt qua các bình luận trên Instagram của cô ấy, dù bạn có thể dễ dàng đoán được những gì đang được nói. Những người theo Hồi giáo cực đoan chỉ trích cô vì thiếu sự kín đáo – ngay cả khi che từ đầu đến chân, cô vẫn để lộ những đường cong, điều này dường như là một vấn đề. Một người khác nói rằng SI phải là về thể hình: họ cần tiết lộ nhiều da thịt của cô ấy hơn. Một người phụ nữ than thở rằng nước Mỹ đang đi xuống địa ngục khi cho phép điều này xảy ra; luật Sharia sẽ sớm được áp đặt tại đây, v.v.

Đây không phải là cái cớ cho sự đàn áp rõ ràng đối với phụ nữ trong nhiều giáo phái Hồi giáo (hoặc ở bất kỳ nơi đâu)

Nhưng sự phân đôi này dường như là một vấn đề đối với những người tôn giáo. Bạn có thể phản đối sự không khoan dung và áp bức có hệ thống và vẫn cổ vũ cho những phụ nữ lật ngược kịch bản bằng cách được trao quyền thông qua biểu tượng của văn hóa của họ. Ở Mỹ, Do Thái giáo thế tục là phổ biến (nếu không muốn nói là phổ biến hơn) so với các giáo phái Chính thống, nhưng bằng cách nào đó người Mỹ lại tin rằng điều tương tự không thể xảy ra đối với Hồi giáo.

Bị cuốn hút, rồi giận dữ, trước những gì thường được diễn giải là ý nghĩa của Hồi giáo

Điều này là phủ nhận bất kỳ ai tìm ra ý nghĩa từ văn hóa của họ theo cách của họ chứ không phải của bạn. Một quan sát cá nhân: không ai tiêu cực bình luận về bài đăng của tôi về Aden là phụ nữ Hồi giáo. Việc cô ấy tìm thấy ý nghĩa trong cách thể hiện bản thân không đạt được sự đồng tình từ những người ưa thích định nghĩa của riêng họ.

Aden có thể quảng bá các thương hiệu thời trang lớn trên các kênh truyền thông của mình, nhưng cô ấy cũng là một nhà hoạt động, ủng hộ các mục tiêu có ý nghĩa trên phạm vi toàn cầu. Cô được UNICEF giáo dục trong trại tị nạn ở Kenya. Thực tế rằng bây giờ cô đại diện cho tổ chức này và có cơ hội trả ơn chắc chắn mang lại ý nghĩa nhiều hơn một buổi chụp hình lễ hội cho Tiffany’s.

Ý nghĩa có được từ Hồi giáo hay thông qua việc giúp đỡ thế hệ người tị nạn tiếp theo?

Tôi không thể nói thay cho Aden, nhưng có thể là cả hai. Cô ấy viết về sự khiêm tốn trong cách ăn mặc và giáo dục trẻ em; cô ấy nhắc nhở phụ nữ rằng sắc đẹp không được định nghĩa hẹp hòi. Cảm giác hài lòng từ cơ bụng phẳng hay vòng ngực quyến rũ không bền vững, vì cuộc sống sinh học thì tạm bợ; tìm kiếm ý nghĩa trong việc cung cấp nước sạch cho trẻ em trong trại tị nạn có thể kéo dài cả đời.

Hãy suy rộng ra từ đó

Ý nghĩa nằm ở nơi chúng ta tập trung sự chú ý của mình. Tôn giáo không có độc quyền về khái niệm này dù nó cung cấp một nơi phong phú cho các định nghĩa. Tuy nhiên, bản chất của các tôn giáo khiến cho bất kỳ định nghĩa đơn lẻ nào cũng sẽ không hoàn chỉnh. Quan niệm rằng một giáo phái cụ thể đã nắm bắt được điều đó trong khi hàng chục nghìn giáo phái khác đều sai lầm là điều vô lý, mặc dù nó phản ánh tinh thần bộ lạc mà nhiều phe phái khuyến khích trong hàng ngũ của mình. Miễn là bộ tộc của tôi giành được chiến lợi phẩm, tôi không ngại phá hỏng nó cho bạn.

Hoặc có lẽ đơn giản không có một ý nghĩa duy nhất của cuộc sống, mà có nhiều ý nghĩa trong nhiều ngày kéo dài (hy vọng) qua nhiều thập kỷ. Tâm lý này dường như nhất quán hơn với những gì bằng chứng cho thấy, hơn là việc khám phá một cây kim quý hiếm trong đống cỏ khổng lồ.